Thiệp say hẳn rồi, gào lên:
"Nào uống, uống."
Lời bình của Lạc tướng: Ước muốn tự do của con người dù ở thảo
nguyên hay ở đồng bằng ven biển, ở trung du hay ở miền núi cũng đều
giống nhau. Tự do là ước muốn chung của nhân loại.
***
Hôm sau, Viện dẫn Thiệp đi thăm đàn gia súc của mình. Thiệp luôn
tròn xoe mắt vì thấy sao mà Viện có nhiều dê cừu đến thế, muốn đếm cũng
không đếm xuể, chúng tụ lại, tản ra biến động như đám mây trên trời. Thiệp
trỏ những túp lều của người Khương, hỏi Viện:
"Dân rợ này theo Viện là làm sao? Chúng là nô lệ à?"
Viện lắc đầu đáp:
"Chúng tự nguyện đấy. Nhờ chúng mà đệ học được lời ăn tiếng nói,
sống chung với họ mà không cảm thấy ghê tởm. Chúng tự nguyện bởi đệ
che chở chúng khỏi bị những nhóm người mạnh hơn bắt nạt."
Nguyên Thiệp nghe Viện nói thì thật sự kinh ngạc, nhưng không phục.
Dân man di mọi rợ thì chỉ đáng làm nô lệ mà thôi.
Nguyên Thiệp không muốn nói thêm về chuyện này nữa, e rằng hai
người sẽ cãi nhau. Thiệp chuyển sang chuyện khác:
"Một đạo sĩ quen biết ở Trấn Mậu xem thiên văn, nói với Thiệp rằng,
Tây An có sao Vượng, sao Hưng và sao Đế tụ về, đó là điềm lành cho nhà
Tân mới dựng, vả lại tam huynh của Thái thú đã nhận chức ở Tăng Sơn,
vậy quân còn chần chừ gì nữa?"
Cuối cùng, Viện đáp:
