không, không sao xua đuổi cái hình ảnh ấy đi được, như đứa trẻ ngồi trước
một đĩa bánh ngọt, nuốt nước dãi nhìn người khác ăn. Cuối cùng, mấy tiếng
gõ cửa lôi anh về với thực tế một cách khó chịu. Đó là lão chủ nhà và viên
cảnh sát khu phố, những con người, như ai nấy đều biết, mỗi khi xuất hiện,
còn khiến cho đám “tiện dân” thấy khó chịu hơn là những nhà giàu khi trông
thấy có ai đến cầu cạnh, xin xỏ mình. Lão chủ ngôi nhà nhỏ Chartkov đang
thuê ở cũng giống như tất cả những lão chủ nhà khác ở đâu đó nơi phố Mười
Lăm trên đảo Vasilievsky, hoặc ở khu Peterburgskoy Storone, hay ở trong
một xó xa xôi khu ngoại ô Kolomna, một loại người rất sẵn có trên đất nước
Nga, và tính cách của họ cũng khó xác định như màu sắc một chiếc áo ngoài
đã sờn cũ. Hồi trẻ, lão đã đóng lon đại úy; một cái loa to mồm đã từng tìm
được việc làm ở tòa án; một bậc thầy trong nghệ thuật dùng roi vọt; nhưng
về già, tất cả những đặc tính của lão hòa lẫn lại với nhau thành một thứ hỗn
hợp lờ đờ, mơ hồ. Lão đã góa vợ, đã về hưu, không còn nghĩ đến ăn diện,
khoác lác, làm ra vẻ thông thạo láu cá nữa, và tất cả những cái sở thích lão
còn lại là vừa uống trà vừa tán gẫu; lão đi đi lại lại trong phòng, gạt tàn bấc
đèn, cuối mỗi tháng đến thăm đều đặn khách thuê nhà để thu tiền; tay cầm
chìa khóa ra đứng ngoài phố, ngắm nghía mái nhà mình; mấy lần liền lôi
người gác cổng ra khỏi cái xó hắn ta thường vẫn rúc vào ngủ – tóm lại, một
lão công chức về hưu, một người mà sau một cuộc đời bê tha, chìm nổi, nay
chỉ còn giữ lại những thói quen tầm thường.
— Đấy, ông xem, ông Varukh Kuzmich – lão chủ nhà giơ cả hai tay lên
trời, phân bua với viên cảnh sát.
— Hắn ta không chịu trả tiền nhà, cứ nhất định ỳ ra, không chịu trả.
— Tôi không có tiền thì ông bảo tôi trả bằng gì? Ông thư thư cho, tôi
sẽ trả sau.
— Tôi không thể thư thư được nữa, ông ạ! – lão chủ nhà sừng sộ đáp,
huơ huơ chùm chìa khóa cầm trong tay – Khách thuê nhà của tôi là ông
trung tá Potogonkin, ông ấy ở đây đã bảy năm rồi; bà Anna Petrovna
Bukhmisterova thuê cả một cái nhà kho và một cái chuồng ngựa nhốt được
hai con, bà ta có ba người đầy tớ, đấy khách thuê nhà của tôi như thế chứ.
