TỰA
Quyển truyện Thúy Kiều này là một quyển sách kiệt-tác làm bằng
quốc-âm ta. Người trong nước từ kẻ ngu-phu ngu-phụ cho chí người có
văn-học, ai cũng biết, ai cũng đọc, mà ai cũng chịu là hay. Một quyển sách
có giá-trị như thế, mà chỉ hiềm vì các bản in ra, có nhiều bản không giống
nhau, rồi có người lại tự ý mình đem chữa đi, chữa lại, thành ra càng ngày
càng sai-lầm nhiều thêm ra. Mới đây những bản in bằng quốc-ngữ, tuy có
dễ đọc và dễ xem hơn trước, nhưng chưa thấy có bản in nào thật chính-
đáng, những điều sai-lầm vẫn còn như các bản chữ nôm cũ, mà chữ quốc-
ngữ viết lại không được đúng, và những lời giải-thích cũng không kỹ-càng
lắm. Chúng tôi thấy vậy, mới nhặt-nhạnh các bản cũ, rồi so-sánh với các
bản mới để hiệu-chính lại cho gần được nguyên-văn. Chúng tôi lại hết sức
tìm-tòi đủ các điển-tích mà giải-thích cho rõ-ràng, để ai xem cũng hiểu,
không phải ngờ điều gì nữa.
Hiện nay tập nguyên-văn của tác-giả làm ra thì không tìm thấy nữa, chỉ
có hai bản khác nhau ít nhiều, là bản Phường, in ở phố hàng Gai, Hà-nội, và
bản Kinh của vua Dực-tông bản Triều đã chữa lại.
Bản Phường là bản của ông Phạm Quí Thích đem khắc, in ra trước hết
cả. Ông hiệu là Lập Trai, người làng Huê-đường (nay đổi là làng Lương-
đường) phủ Bình-giang, tỉnh Hải-dương, đỗ tiến-sĩ về cuối đời Lê, cùng với
tác-giả là bạn đồng thanh đồng khí, cho nên khi quyển truyện này làm xong
thì tác-giả đưa cho ông xem. Chắc cũng có sửa-đổi lại một vài câu, nhưng
xem lời văn thì chỗ nào cũng một giọng cả. Vậy nên chúng tôi thiết-tưởng
rằng lấy bản Phường làm cốt, thì có lẽ không sai-lầm là mấy. Còn những
chỗ mà bản Kinh đổi khác đi, hoặc những câu mà về sau người ta sửa lại,
thì chúng tôi phụ-lục cả ở dưới, để độc-giả có thể xem mà cân-nhắc hơn
kém. Lại có một vài chữ người ta muốn đổi đi, nhưng không đúng với các
