TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 144

- Voulez-vous parler Francais ? Je ne comprend pas l Annamite.
( Anh hãy nói tiếng Tây cho tôi nghe. Tôi không hiểu tiếng An Nam ).
Tuấn cười :
- Ah ! Pardon ! Vous êtes Francaise ?
(À!..xin lổi cô, cô là người Pháp ? )
- Oui, je veux voir monsieur le Resident.
(Phải, và tôi muốn gặp Quan Sứ ).
Một giờ sau, cô Anna ra về, ông Sứ gọi Phán Tuấn vào văn phòng của ông,
và khen cô Anna nói tiếng Pháp y như giọng một cô Đầm ở Paris ông thuật
lại cho Tuấn nghe lời cô Anna vừa mét với ông rằng lúc nãy cô mới đến
nghe Tuấn nói "tiếng An-nam" , cô không hiểu gì cả... Rồi ông Sứ hỏi Tuấn
:
- Quả thật cô Anna quên hết tiếng An Nam rồi sau ?
- Dạ, chính cô ấy cũng vừa nói với tôi như thế.
Ông Sứ ngồi trầm ngâm một lát, rồi nhún vai, nhìn Tuấn :
- Tôi không hiểu cô gái Annam sinh trưởng ở đất Annam từ nhỏ cho đến 19
tuổi, sang Pháp chỉ ở có ba năm, lúc trở về không nói được tiếng mẹ đẻ của
nó nữa, chuyện ấy làm cho tôi ngạc nhiên lắm. Anh có hiểu ra làm sao
không ?
- Dạ không.
- Có hai lẽ, một là tiếng an-na-mít là một thứ tiếng rất tồi, hai là cô Anna là
một người An-na-mít rất tồi.
Để kết luận, ông Sứ cười hỏi Tuấn :
- Còn anh Tuấn, khi anh nói tiếng Pháp với tôi, anh có quên tiếng an-na-mít
không ?
Tuấn mỉm cười, xấu hổ, không trả lời.
Năm 1923, các quan Annam ở tỉnh Q. điều khiển một con voi bằng đồng,
để gửi ra Huế dâng lên vua Khải- Định trong dịp Tứ-tuần của ông vua này.
Nơi đúc là khu vườn hoang của Kho tỉnh, ngay trước trường học, phía bên
kia đường cái, sau một bức tường dài vuông vức bao bọc chung quanh Kho.
Tuấn-em, cũng như số đông học trò, mê xem công việc này lắm. Buổi sáng,
buổi chiều, Tuấn-em thường đến thật sớm trước giờ học, và trong các giờ