TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 27

Niền sắt của bánh xe lăn chầm chậm từng vòng kêu kẽo cà kẽo kẹt trên con
đường tỉnh mới nện đá còn gồ ghề, chưa tráng nhựa.
Dân thành phố đứng hai bên để coi đám rước cậu Khoá nhất là đàn bà, con
gái và trẻ con, đông nghẹt. Lê văn Thanh đội mũ trắng trên đầu, chân vẫn
mang đôi guốc cũ đã mòn, bộ mặt hơi mắc cỡ hơn là hãnh diện. Đám rước
đưa thẳng về đình làng để cậu Khoá vào tế Thần, cũng như làm lễ trình
diện với vị Thành Hoàng sở tại.
Ông Xã phải giết một con bò và một con heo để đãi làng, đãi dân và từ đây,
chàng thanh niên Lê văn Thanh được lên địa vị "khoá sanh" khỏi xâu, khỏi
thuế, lại được đứng vào hàng chức sắc Hương Cả.
Sáng hôm sau, Lê văn Thanh dậy thật sớm ra chỗ bụi tre Thổi Kèn(#2), đón
cô Ba Hợi.
Từ ngày chàng nghe lời cô Ba, bỏ học chữ Hán, học chữ Tây, hy vọng sẽ
làm thầy Thông, thầy Ký để được cưới cô về làm vợ, chàng vẫn ít gặp mặt
cô . Con gái ông Bá Hộ, ỷ mình có nhan sắc "chim sa cá lặn", lại con nhà
giàu, cô tính làm cao, nhất định đóng cửa kén chồng. Đã bao chàng trai rấp
ranh bắn sẻ, nào ai đã được lọt vào cặp mắt xanh của cô đâu. Lê văn Thanh
đã nhẫn nại may mắn trao đổi cùng cô mấy bức thư tâm tình, nhưng cô đã
nói trước:" Khi nào chàng làm thầy Thông thầy Ký , thiếp sẽ xin gá nghĩa
cùng chàng."
Gặp nơi hẹn hò cũ, chàng nhắc lại lời hẹn hò cũ năm xưa. Cô Ba Hợi rất
duyên dáng nhưng vẫn bẽn-lẽn như ngày nào. Khẽ hỏi :
- Anh thi đỗ Ri me, chừng nào mới làm thầy Thông thầy Ký ?
- Quan Sứ có lòng thương tôi, nói với tôi rằng nếu tôi không muốn đi Huế
học Collège de Koccoc thì Quan Sứ cho tôi làm xê-cờ-rê-te (secrétaire) ở
Toà, khỏi đi đâu xa.
Cô Ba Hợi cười ngặt ngoẹo, hỏi:
- Cô le Cồn cốc là cái gì! Sao nghe tức cười quá vậy!
Lê văn Thanh hãnh diện muốn khoe một mớ chữ Tây với cô Ba :
- Collège de Quốc Học, Tây đọc là Collège de Koccoc, học thi đít lom
(diplôme).
- Thi gì mà lại đít lom!