TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 292

ngục thất Ban Mê THuột và để gơỉ tặng cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự ,
Huế , đều là một bổn phận mà học trò phải hăng hái làm tròn .
Ai cũng biết rằng cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự là do tiền của đồng bào
nuôi , tiền của những người ở khắp các tầng lớp xã hội , từ Bắc chí Nam , ai
có tính yêu nước và có lòng sùng bái bậc anh hùng chí sĩ đều tự động gởi
đến tặng cụ . Việc ấy dĩ nhiên , vì cụ Phan Bội Châu làm cách mạng ở hải
ngoại về , làm gì có tiền .
Tuấn có nói việc ấy cho Trâm và Anh nghe , hai cô bạn lớp Nhất cũng tán
thành :” Phải chớ ! Cụ làm cách mạng cho ai ! Cho Quốc Dân đồng bào , (
những danh từ này thường đúng nhất lúc bấy giờ ) . Cụ là bậc cha già của
Quốc Dân phải có bổn phận phụng dưỡng cụ “ .
Nghe nói đồng bào ở tỉnh nào cũng có gởi tiền về tặng cụ . Thành phố Qui-
Nhơn cũng đã có nhiều người góp tiền đem ra Huế tặng tận tay cụ , vì
không dám gởi măng đa , sợ các quan Tây hay được sẽ bỏ tù .
Về phần trường Qui-Nhơn thì học trò biết rằng đến kỳ nghỉ hè có ông Ðốc
Bính về thăm quê nhà ở Bắc kỳ , sẽ Huế thăm cụ Phan . Ðó là cơ hội rất tốt
để học trò góp tiền nhờ ông Ðốc trao tận tay cụ . Bọn học trò con nhà giàu
thì sẵn tiền , còn tụi nhà nghèo lo nghĩ ngày đêm không biết làm cách nào
có tiền để tặng cụ Phan ? Tuy là người nào tuỳ tiện góp riêng người đó ,
chứ không phải góp chung và không ai bắt buộc ai cả , nhưng trò nào
không có tiền thật là đau khổ , lương tâm cắn rứt , tự coi như là chính mình
trốn tránh bổn phận đối với “ Quốc Dân Ðồng Bào “ !
Còn 7 ngày nữa , thì đến nghỉ Hè , mà trò Tuấn không có một xu trong túi ,
măng đa ở nhà cha mẹ gửi cho trước đó nửa tháng , trò đã lấy trả tiền cơm ,
và các món nợ vặt vãnh còn dư được một vài đồng trò mua kẹo thèo lèo đãi
Trâm và Anh , hai cô bạn lớp Nhất cuối niên khóa đã thi đỗ “ri-me “ . Chợt
đến vụ góp tiền tặng cụ Phan Bội Châu , Tuấn không còn một đồng xu .
Tuấn nằm khóc thút thít một mình .
Bảy ngày liên tiếp , Tuấn tự lấy làm hổ thẹn , biệt có dám bước chân đến
nhà hai cô bạn Trâm , Anh . Chờ mãi Tuấn không được , hai cô đến nhà trọ
tìm Tuấn , nhưng Tuấn lánh mặt .
Ðến ngày phát phần thưởng cuối niên khóa , trò Tuấn vui mừng được lãnh