TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 293

thưởng 3 quyển sách mới thật đẹp . Tan buổi , Tuấn ôm sách đi gạ bán cho
mấy thằng bạn nhà giàu . Trong số đó có thằng Nguyễn văn X. , con nhà bá
hộ nhưng học kém , không được phần thưởng , Tuấn đến gạ nó :
- Tao bán cho mầy ba quyển sách này có đóng dấu của ông Ðìa-réc-tơ tặng
thưởng . Mầy đem về khoe với cha mẹ mầy là chính sách phần thưởng của
mầy , chắc ởng bả mừng lắm và cưng mầy lắm .
Con nhà bá hộ nghe bùi tai , bằng lòng lập tức . Tuấn theo giá sách đòi 10
đồng bạc , thằng bạn lấy trao Tuấn đủ số , không mặc cả . Tuấn mừng
quýnh , chạy đến nhà ông Ðốc Bính , góp 9 đồng vào số tiền tặng cụ Phan
Bôị Châu . Còn dư 1 đồng , Tuấn mua kẹo thèo lèo đãi Trâm và Anh . Hai
cô cũng đã góp mỗi cô 4 đồng nhờ Tuấn trao lại ông Ðốc Bính .
Sau kỳ nghỉ Hè , xẩy ra chuyện tai tiếng rùm beng cả thành phố . Thầy trợ
giáo lớp Ba cũng có đi Huế thăm cụ Phan . Khi trở về Qui-nhơn , thầy mét
với học trò rằng ra Huế ông Ðốc Bính đã ăn xén bớt một nửa số tiền của
học trò đóng góp , chỉ trao tặng cụ Phan một nửa số thôi . Mặc dầu Tuấn và
đa số học trò không tin hành động bất lương ấy của ông Ðốc Bính , nhưng
một số khác vẫn tin và nhất là mấy ông Ðốc và mấy thầy Trợ giáo không có
cảm tình với ông Ðốc Bính .
Việc thứ hai là một thằng bạn xỏ-lá ở cùng làng với con nhà bá hộ , và cũng
không được phần thưởng , đã mét với ông bá hộ là thằng con ông đã mua
lại sách thưởng của thằng Tuấn . Ông bá hộ nghe lời trò kia , liền đè con
xuống đánh một trận nên thân . Gần ngày tựu trường , trò Nguyễn văn X.
trả ba quyển sách lại cho Tuấn và đòi lại số tiền 10 đồng …Tuấn phải bán
sách cho đứa khác mới có tiền trả lại cho nó .
1924-1927, ba năm …Biết bao nhiêu là thay đổi trong đầu óc người thanh
niên Việt Nam ! Cũng như đại đa số , có thể nói là hầu hết thanh niên học
sinh Trung kỳ , Bắc kỳ và Nam kỳ , Tuấn năm 1927 đã khác hẳn Tuấn
1924.
Chàng trai nước Việt 1927 không còn vô tư , ngớ ngẩn , khờ khạo , như
chàng trai 1924. Hắn không còn say mê điệu quốc ca La Marseillaise của
Pháp nữa . Hắn đã ghét lá cờ tam tài xanh-trắng-đỏ . Hắn đã hết sợ ông Tây
bà Ðầm , và đã tức giận Tây là kẻ lấy quyền thế , ỷ văn minh , ỷ mạnh , dày