TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 317

lén lút cho cuộc bãi khóa thực hiện ngay sau ngày lễ Pâques, Quỳnh, Hảo,
Tố, Tuấn hết sức kinh ngạc gặp mặt bốn vị Ðốc học (giáo sư) An Nam tại
nhà thầy Phạm Đào Nguyên một buổi sáng, vào lúc 9 giờ.
Bọn học trò đánh bao nhiêu dấu hỏi về sự hiện diện bật ngờ của ông Ðốc
Th., ông đốc Tr. và ông đốc Bính. Bốn ông cùng đến đây một lúc vớI mục
đích gì? Các trò đoán ngay là vụ vận động bãi khóa đã bị tố giác lên ông
Ðìa-réc-tơ Henry Deydier và có lẽ ông sai bốn ông giáo sư Annam đi ngăn
cản cuộc bãi khóa.
Ðúng thế. Nhưng ai tố giác?
Ban vận động bãi khóa nhất định nghi cho trò Th. (Ðệ tứ niên) và trò Tr.
(Ðệ tam niên). Hai con chiên ghẻ của nhà trường. Nhưng chuyện ấy được
gát một bên, vì các trò cương quyết đeo đuổi cuộc hoạt động bãi khóa cho
đến cùng . Một là vì đã cam kết với anh em Quốc học Huế , hưởng ứng
cuộc bãi khóa Toàn quốc , hai là vì cuộc vận động ở Qui-nhơn cũng đã có
hiệu quả : toàn thể các lớp đều nhất luật nghe theo lời hiệu triệu bí mật của
“mấy anh lớn “. Bây giờ phải làm cách nào để đối phó với bốn ông Ðốc An
nam đã tuân mệnh lệnh của ông Ðìa để đi phá hoại cuộc bãi khóa ?
Bốn ông ngồi đạo mạo nơi bàn khách giữa nhà . Học trò lễ phép pha trà
mời các ông và nghe các ông khuyến dụ . Dĩ nhiên , luận điệu của các ông
rất là yếu ớt , không đứng vững , bởi không ngoài những lời dọa dẫm bị bắt
, bị đuổi , bị ghi tên vào sổ đen , bị tù tội , nhất là bị gán cho một danh từ
bằng Pháp ngữ rất nguy hiểm ở thời bấy giờ
“mauvais esprit “ (đầu óc xấu xa ) . Trò nào bị hai chữ “ mauvais esprit “
ghi vào học bạ , thì chắc chắn là sẽ bị Mật Thám chú ý và theo dõi .
Bốn ông Ðốc dùng bốn luận điệu khác nhau . Ông Ðốc Th. Giáo sư Luân lý
, khuyên học trò chăm học để vui lòng mẹ cha , đừng làm tầm bậy mà gây
họa cho cả Phụ Huynh và Gia Ðình . Ông bảo :” Con dại cái mang , lời tục
ngữ đã nói thế . Các trò làm việc phi pháp thì cha mẹ sẽ bị tù tội .”
Ông Ðốc Tr. giáo sư Lý-hoá , bảo các trò đến lớp Ðệ Tam , Ðệ Tứ Niên ,
chỉ còn vài tháng nữa , hoặc một năm nữa là đi thi , đỗ bằng diplôme rồi ra
đi làm việc Nhà Nuớc . Bây giờ bãi khóa , có phải uổng cái công đèn sách
mấy năm không ?