TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 419

xúc với người bạn cũ.
Thời bấy giờ các nhựt báo ở Saigon phát hành vào khoảng 9 giờ đêm để
bán đến sớm hôm sau, và toà soạn làm việc từ 5 giờ chiều, báo lên khuôn
lúc 7, 8 giờ tối.
8 giờ, Tuấn gặp người bạn tại trước cửa toà soạn. Anh bạn trợ bút dắt Tuấn
đi ăn “ bánh đập “ ở góc đường Frère Louis và uống xá xị. Ðường Frère
Louis nay đổi tên là đường Võ Tánh, và tiệm bánh đập ở trên một khoảng
đất trống khá rộng nay là chợ Thái Bình. Ðây là tiệm bánh đập có tiếng
nhất ở Saigon thời bấy giờ, lúc nào cũng đông khách, người tới lui tấp nập.
Loại bánh đập này là món ăn bình dân rất được dân chúng Saigon ham
thích trước đây 30 năm, không hiểu vì sao ngày nay biến mất, không còn
thấy ai bán nữa.
Tuấn và anh em trợ bút (nay gọi là ký giả) báo Công Luận, ngồi riêng một
bàn nhỏ ở góc sân gần trong bóng tối. Vừa ăn, vừa nói chuyện về “quốc
sự”. Một đề tài bị người Pháp cấm ngặt thời bấy giờ, nên phải nói chuyện
thì thầm lén lút, giữa đám đông người.
Câu chuyện kéo dài đến 10 giờ đêm, nhưng anh trợ bút báo “ Công Luận “
xem chừng không hăng hái chút nào đối với công việc dự định tổ chức một
kỳ bộ Thanh niên VNQDÐ Ở Saigon. Anh ta nói thì hùng hồ lắm, nhưng
lại nhát gan, không dám tham gia một cuộc phiêu lưu cách mạng nguy
hiểm. Cuối cùng, anh ta định giới thiệu cho Tuấn một giáo sư bạn thân của
anh, cũng là một người có “đầu óc “.
Tuấn gặp ông giáo sư, người Nghệ An, trước dạy trường collège de Vinh,
bị đuổi vì tham gia các cuộc bãi khóa của học sinh năm 1927. Ông trốn vào
Saigon, dạy tư tại “ Trường tư thục Phan Bá Lân “ và có tiếng là một tay “
quốc sự “ hăng hái nhất. Nhưng ông đã có chân trong một “ hội kín “ gọi là
“ Thanh Niên Cách Mạng Ðồng Chí Hội “. Ông công kích VNQDÐ, cho
rằng QDÐ, “ làm việc hồ đồ “, thiếu kỷ luật và tổ chức không chặt chẽ “.
Thay vì hường ứng kế hoạch thiết lập Kỳ bọ Thanh niên VNQDÐ của Tuấn
ông giáo sư lại muốn lôi kéo Tuấn về thành lập Kỳ bộ Thanh Niên Cách
Mạng Ðồng Chí Hội tại thủ đô Bắc kỳ.
Tuấn từ chối và nhất định trung thành với VNQDÐ. Nhân dịp viếng thăm