TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 455

Pháp nên ông đã quên rằng người “ An nam “đã có một tổ quốc mà người
Pháp đã cướp mất. Bây giờ chỉ phải làm cách mạng, người An nam mới thu
hồi được Tổ quốc của mình, chứ không phải đi ăn mày tổ quốc theo kiểu
Phạm Quỳnh. "
Vả lại, lập trường của Phạm Quỳnh cũng không được người Pháp tán
thành, Phủ Toàn Quyền đặt Phạm Quỳnh bên cạnh Bảo Ðại, chính là để
kèm vị cua non nớt ấy chứ đâu phải để ông làm xáo trộn cái “ trật tự “ mà
người Pháp đã sắp đặt đường lối thực dân của họ.
Phạm Quỳnh - với sự hợp tác tài chánh của Phạm Lệ Bổng, nhà buôn pháo
ở phố hàng Nón, và hội trưởng hội Dân biểu Bắc kỳ - mở ra tại Hà Nội một
tuần báo Pháp văn nhan đề là “ La Patrie Annamite “ (Tổ Quốc An nam),
mà chủ bút là Tôn Thất Bình, người rể của Phạm Quỳnh, một trong những
sáng lập viên trường trung học Thăng Long …
Phong trào Bảo Ðại hoàn toàn do người Pháp tạo ra, được sôi nổi một thời
gian hai ba năm sau khi vị “ hoàng tử đẹp giai “ở Pháp về lên ngôi Hoàng
đế, nhưng rồi dần dần bị chìm trong sự lãnh đạm của toàn dân vì danh hiệu
“ông vua bù nhìn “ mà các phe cách mạng đã gán cho ông.
Sự ông lấy vợ, tôn lên ngôi Hoàng hậu nước Nam, cô Henriette Nguyễn
Hữu Hào, một bạn gái của ông cùng du học ở Paris, con một đại điền chủ ở
Nam kỳ, vẫn không tăng uy tín của ông một chút nào. Bởi lẽ, Nam Phương
Hoàng Hậu (danh hiệu này do Phạm Quỳnh đặt ra) là một cô gái đầm (có
quốc tịch Pháp) lại dòng dõi đạo Thiên Chúa, mà nghiễm nhiên được suy
tôn lên bậc “mẫu nghi thiên hạ“, khiến cho dư luận của đại đa số dân chúng
theo Phật giáo và Khổng giáo chỉ trích gắt gao.
Các báo ở Saigon và Hà Nội lại bắn tin rằng, trước khi nhận lời cầu hôn của
Bảo Ðại, cô Henriette Hào có đưa ra một điều quan trọng, là một khi cô
được lên ngôi Hoàng hậu, cô phải được quyền tham gia việc nước, giúp
Hoàng đế trị dân, chứ cô không chịu đóng vai trò Hoàng hậu trong cung
cấm chỉ có chức vị mà không có quyền hành.
Các báo không có nói là Bảo Ðại có chấp nhận “điều kiện “ đó hay không,
vì chính Bảo Ðại cũng chưa biết mình có quyền hành gì trong việc trị quốc,
nhưng dư luận dân chúng rất xôn xao, nhất là trong các thôn quê và các