Sau đó một tháng, đảng cộng sản Pháp cũng bị lung lay trong nội bộ, và
một số đảng viên thuần thành đã chính thức ly khai đảng để chống lại
chánh sách phản bội của Staline và cộng sản Nga Sô. Trong số đảng viên
cộng sản ly khai này, có nghị sĩ cộng sản Maurice Honel, người đã được
cộng sản Pháp phái qua An nam năm 1917, để tiếp xúc với cộng sản An
nam, và đã được Võ Nguyên Giáp và các đồng chí của anh tiếp đón vô
cùng long trọng.
Lời tuyên bố ly khai của 32 nghị sĩ cộng sản, trong đó có Maurice Honel,
đã được đăng trong các báo Pháp : “ Paris Soir “, L’Intransigeant, Match de
la Vie “ v.v…
Tuấn cũng hiểu rằng Staline ký “ hiệp ước bất xâm lăng “ … traité de non-
agression - với Hitler là để có thì giờ chuẩn bị đương đầu với nhà độc tài
Nazi, chứ thực tâm Staline vẫn coi Hitler là “ một tên đồ tể ghê gớm, một
tên khát máu “, nhưng Staline cũng chẳng đạo đức gì hơn. Hiệp ước bất
xâm phạm ký kết ở Moscow giữa Ribbentrop ngoại trưởng của Hitler và
Molotov, ngoại trưởng của Staline, chỉ là một thủ đoạn chính trị mà cả hai
đều có thâm ý lợi dụng trong một giai đoạn để chuẩn bị sẵn sàng một cuộc
tàn sát tiêu diệt trong tương lai gần gũi đó thôi.
Năm 1939, mấy anh cộng sản An nam ở Hà Nội cũng đưa cái lý luận đó ra
để bênh vực chính sách “ tài tình siêu việt “ của Staline, mà họ gọi bằng
tiếng Pháp là “ la politique géniale de Staline “.
Nhưng Tuấn nhất định chống cãi rằng cái chính sách ấy nếu có lợi riêng
cho Nga xô trong giai đoạn chưa chuẩn bị đầy đủ để đương đầu với Hitler,
thì, trái lại, nó là một đòn nham hiểm, cho Hitler được rảnh tay ở phía
Ðông, để dồn lực lượng vào cuộc tấn công bão tố các nước Tây phương.
Thâm ý của Staline là để Hitler tiêu diệt các đế quốc Tây Âu ( Pháp, Anh,
Hoà Lan, v,v…) tạo cơ hội cho cộng sản Tây Âu nổi dậy, rồi Staline sẽ
đánh bại Hitler, với sự hơp lực của cộng sản Tây Âu thành ba bốn mặt trận
cộng sản bao vây Ðức quốc xã như một gọng kềm vĩ đại.
Hitler thì tính rảnh tay ở phía Ðông để tiêu diệt Pháp, Hoà Lan, Bỉ, Anh rồi
quay lại đập Nga xô. Nhưng cả Hitler lẫn Staline đều không ngờ đến sức
kháng cự quyết liệt và kinh khủng của Anh, và sau đó đến sự can thiệp của