Nguyễn Vỹ
Tuấn, chàng trai đất Việt
Chương 10
Huế, nơi đế đô phong kiến nhất và thủ cựu nhất Việt Nam, lại chính là
trung tâm điểm của các phong trào cách mạng sôi nổi nhất của thanh niên.
Trần anh Tuấn, cậu học trò con nít từ tỉnh ra học trường Quốc Học Huế,
niên khóa
1915-1916, mấy tháng đầu còn ngơ ngác giữa cảnh hoa lệ hùng vĩ của đế
đô, không dè rơi nhằm vào một địa điểm bí mật nhất của lịch sử. Vị chúa
thượng, ngự trị trên đất này, chính là một chàng thanh niên mảnh khảnh chỉ
hơn Tuấn 4 tuổi, là DUY-TÂN hoàng đế.
Ông chủ chiếc ghe bầu đưa Tuấn từ Thu Xà ra Hội An, có lòng thương mến
Tuấn và viết thư gửi gấm Tuấn cho thầy thông Vinh, một người cháu gọi
ông bằng cậu, làm việc ở ga xe lửa Huế.
Sự thực, với ông chủ ghe có đứa con gái 10 tuổi, vẫn đi theo ghe với. Trông
thấy Tuấn là cậu học trò tuy con nhà nghèo mặt mũi khôi ngô, tính nết hiền
lành, mới 12 tuổi mà học giỏi, chỉ học mấy năm nữa là đỗ đạt thành tài.
Ông mong sẽ gã con gái ông cho Tuấn sau này. Ông cho Tuấn tiền và quần
áo và viết một bức thư bằng chữ Nho dặn Tuấn ra đến ga xe lửa thì tìm thầy
thông Vinh ở tại ga trao thư cho thầy.
Vì lời giới thiệu ấy mà thầy Thông Vinh ân cần đón tiếp Tuấn và đưa Tuấn
về ở trọ nhà thầy, tại Bến Ngự, gần Ga . Tuấn có học bổng của ông Công
Sứ tỉnh nhà đáng lẽ được ở nội trú, nhưng thầy Thông Vinh xin với ông
Đốc học cho Tuấn ở nhà thầy để được gần gũi săn sóc cậu học trò còn niên
thiếu, lại xa nhà, xa cha mẹ.
Tuấn ở nhà thầy Vinh ngày hai buổi đi bộ đến trường Quốc học, cách đấy
không xa . Những ngày chủ nhật, nghỉ học, Tuấn được thầy Vinh cho nghe
nhiều chuyện rất hay ở Huế, nhất là những chuyện thông minh phi thường
của Vua Duy Tân 16 tuổi. Thầy Vinh, cũng như hầu hết những người ở
Huế, đều kính phục Vua Duy Tân như một bậc thần đồng, lại đăng ngôi
Thiên tử. Mỗi lần nói chuyện là thầy thích nói chuyện vua Duy Tân, những
