lên cao. Mâm son là mâm sơn son, (màu đỏ), xưa là thứ mâm sang trọng,
quí giá. Đũa mốc chòi mâm son nghĩa đen là : đũa xấu với lên trên mâm
quí. Dùng theo nghĩa bóng, người ta thường mượn câu này để chê người ở
địa-vị thấp hèn mà định làm bạn hoặc sánh đôi (lấy vợ, lấy chồng) với
người ở địa-vị cao quí. Câu này chứng minh rằng trong xã-hội ta xưa, điều-
kiện « môn đăng hộ đối » (nhà cửa hai bên ở địa vị ngang nhau) là cần thiết
trong việc lấy vợ lấy chồng và trong việc giao-du bạn-hữu.
Được ăn cả ngã về không – Được là thành công, ngã là thất bại. Ăn
cả là ăn cả phần lợi, không chia cho ai. Về không là về tay không. Câu này
nghĩa là liều làm một mình việc gì, đinh-ninh trong bụng rằng hễ thành-
công thì được hưởng lợi một mình, mà hễ thất bại thì đành về tay không,
cũng không ngại.
Được con riếc tiếc con rô – Riếc là cá riếc. Rô là cá rô. Được con cá
riếc lại tiếc con cá rô, ý nói được cái này lại muốn được cả cái khác. Câu
này tả lòng tham lam vô bờ của con người.
Được kiện mười bốn quan năm thua kiện mười lăm quan chẵn –
Quan là quan tiền gồm có 10 tiền mỗi tiền 60 đồng. Năm là năm tiền lức
nửa quan tiền. Câu này cho biết người được kiện và người thua kiện, hai
người cũng phải chạy vạy tốn kém suýt-soát ngang nhau, ngụ ý khuyên
người ta không nên sính việc kiện cáo.
Được làm vua thua làm giặc – Hai người đánh nhau tranh quyền
chính một nước. Người đánh được thì làm vua. Người đánh thua thì bị coi
là giặc cướp. Người ta thường mượn câu này để tỏ cái gan liều làm một
việc gì, nhất thì thế nọ, nhị thì thế kia, không quản thua hay được.
Được mùa năm trước ước năm sau – Được là được mùa lúa, tức là
lúa thu-hoạch được nhiều. Được mùa năm trước thì ước năm sau cũng đưọc
mùa như thế. Làm việc trước thành thì mong việc sau cũng thành như thế.
Câu này tả lòng tham-vọng của con người, không bao giờ biết chán.
Được tiếng khen ho hen không còn – Ho-hen là tiếng dạng hắng và
tiếng thở của người có bộ máy hô-hấp không được tốt, tức là người ốm.
