Phần III. Trí não và cơ thể
Nghĩ tới tương lai
Bạn chỉ có thể hiểu về cuộc đời khi nhìn lại, nhưng phải sống hướng về
phía trước.
— Soren Kierkegaard, triết gia
Càng động não nhiều, não bạn càng phát triển.
— George A. Dorsey, nhà nhân chủng học
Vào năm 1848, Phineas Gage là một công nhân đường sắt 25 tuổi, đang xây
nền cho tuyến đường sắt Rutland & Burlington ở Vermont. Vào thứ Tư
ngày 13 tháng 9 năm đó, anh và đồng nghiệp đang phá dỡ phần đá bề mặt
nổi lên để tạo mặt phẳng cho đường ray. Công việc của Gage là khoan hố
trên đá, lấp đầy thuốc nổ vào hố, cho thêm cát và dùng thanh sắt đầm để
nén cát và thuốc nổ. Sau đó, kíp nổ sẽ được khai hỏa để phá đá. Thanh sắt
đầm dài 0,9m, đầu rộng 2,5cm, đầu thuôn khoảng hơn 6,3mm.
4 giờ 30 phút chiều hôm đó, Phineas Gage khoan một cái hố và cho thuốc
nổ vào. Riêng cái hố này, anh quên đổ cát vào. Khi anh dùng gậy sắt để nén
thuốc nổ xuống, tia lửa từ cây gậy đập vào tảng đá kích nổ thuốc nổ, tạo
nên một vụ nổ làm bắn cây gậy khỏi tay Gage và đâm xuyên qua đầu anh.
Đầu nhọn của cây gậy đâm ngay dưới xương má trái. Nó xuyên qua hố mắt
trái và đi qua đỉnh sọ của anh.
Sau tai nạn, Phineas Gage ổn – và không ổn. Trước sự ngạc nhiên của đồng
nghiệp, anh sống sót và có thể nói chuyện. Anh ngồi thẳng trên một chiếc
xe bò đến thị trấn gần nhất và chào bác sĩ bằng câu “Bác sĩ, hẳn thế này đã
đủ nghiêm trọng rồi nhỉ.” Dù vào giữa những năm 1800, các nhà khoa học