gái lấy chồng, ông bố cảm thấy bị bỏ rơi, tỏ ra giận dữ. Về phía mình,
người con gái cũng thường có thái độ thường tình của người lớn: thái độ
trịch thượng và sốt ruột. Tình thương của người mẹ đối với con trai là ít
nhập nhằng hơn hết; nếu anh ta vẫn độc thân, thì là một nguồn hạnh phúc
đối với bà trong tuổi già. Nếu anh ta lấy vợ, bà cũng cảm thấy bị bỏ rơi,
bực tức, ganh ghét đối với con dâu. Đối với con gái, người mẹ tìm kiếm
một sự đồng nhất. Nhưng không phải bao giờ người con gái cũng khắc
phục được mối giận hờn kinh điển của tuổi thành niên; họ muốn được giải
phóng khỏi mẹ bằng cách cách ly
; bà mẹ già đau buồn và giận con. Còn
về các mối quan hệ giữa bố mẹ với vợ hay chồng của con cái, thì rất đa
dạng. Sự hiềm thù giữa mẹ chồng và nàng dâu mang tính kinh điển. Tuy
nhiên, một thiếu phụ thiếu tình thương yêu của mẹ có thể chuyển tình cảm
con cái − bố mẹ sang mẹ chồng, và người đàn bà lớn tuổi có thể tìm thấy ở
nàng dâu tình yêu thương bà không thể làm nảy sinh ở chính con gái mình:
lúc ấy, quan hệ giữa họ với nhau trở nên rất tích cực và nồng hậu. Trường
hợp này xảy ra khá nhiều, do quan hệ giữa mẹ và con gái hay thất bại. Có
thể xảy ra những hiện tượng chuyển dịch tương tự trong quan hệ giữa nàng
dâu với bố chồng, giữa chàng rể với mẹ vợ, nhưng hiếm hơn nhiều. Một
tình yêu thương thực sự giữa chàng rể với bố vợ lại càng hiếm hơn. Tất cả
những nhận xét này chỉ mang tính chất ước lượng. Phần lớn những mối
quan hệ giữa hai thế hệ phụ thuộc vào mức độ tương hợp giữa hai cá nhân.
Những tình cảm nồng hậu nhất và tốt đẹp nhất của người già là đối với
các cháu. Không phải bao giờ chúng cũng đơn giản ngay từ đầu. Thông
thường, khi cháu đã lên mười, và ông, bà đã già, cuộc sống làm ông, làm bà
làm họ thỏa mãn. Họ có thể yêu thương trẻ em với tấm lòng độ lượng, vì
không có trách nhiệm và quyền đối với chúng; họ không còn cái nhiệm vụ
bạc bẽo phải nuôi dưỡng, phải từ chối đòi hỏi của chúng, phải hy sinh hiện
tại cho tương lai. Vì vậy, đứa trẻ thường tỏ lòng yêu thương họ, tìm thấy ở
họ một sự cầu viện chống lại cái nghiêm khắc của bố mẹ. Khi trở thành
thanh niên, trở thành người lớn, không có gì trong những chuyện ngày
trước đè nặng lên quan hệ giữa các cháu và ông bà. Ông, bà tìm thấy trong
