thi DARPA Robotics Challenge, chỉ đi được quanh phòng trống. Một số robot có
thể mô phỏng phần nào tương lai, như máy tính DeepMind của Google, nhưng
chỉ trong phạm vi cực hẹp. Nếu bạn yêu cầu DeepMind làm bất cứ việc thứ gì
ngoài chơi cờ vây, nó sẽ “chết đứng”.
Vậy ta phải đi bao xa và cần qua những bước nào mới chế tạo được cỗ máy tự
nhận thức như Skynet trong phim The Terminator?
CHẾ TẠO NGƯỜI MÁY TỰ NHẬN THỨC?
Để chế tạo người máy tự nhận thức, ta phải cho chúng một mục tiêu. Mục tiêu sẽ
không nảy ra một cách thần kỳ trong đầu robot mà phải được lập trình từ bên
ngoài. Điều kiện này chính là rào cản trọng yếu ngăn người máy nổi loạn. Vở
kịch R.U.R công diễn lần đầu vào năm 1921 (từ “robot” được sử dụng lần đầu
trong vở kịch này) có cốt truyện là người máy nổi dậy chống lại con người vì
chúng thấy những người máy khác bị ngược đãi. Nhưng để kịch bản này thực sự
xảy ra, chúng cần phải có trình độ lập trình rất cao. Robot không biết thương
cảm, đau khổ hay tham vọng thống trị thế giới, trừ khi chúng được ra lệnh để làm
những việc đó.
Nhưng ta cứ giả dụ một kẻ nào đó cấy cho robot mục tiêu hủy diệt nhân loại.
Máy tính sẽ phải nghĩ ra những tình huống như thật để mô phỏng tương lai và đặt
chính mình vào trong kế hoạch. Tới đây, ta gặp phải vấn đề then chốt. Muốn liệt
kê được hết những tình huống và kết quả tiềm năng để đánh giá tính khả thi,
người máy phải hiểu được hàng triệu quy luật về hiểu biết cơ bản – những quy
luật đơn giản về vật lý, sinh học và hành vi con người mà chúng ta coi là đương
nhiên. Ngoài ra, nó còn phải hiểu về nhân quả và dự kiến được các hậu quả khi
thực hiện những hành vi nhất định. Con người học những quy luật trên từ nhiều
thập kỷ kinh nghiệm. Một lý do lý giải vì sao tuổi thơ con người kéo dài rất lâu là
bởi chúng ta có rất nhiều thông tin cần được nạp vào về xã hội con người và thế
giới tự nhiên. Còn robot không được tiếp xúc với khối lượng lớn tình huống
tương tác để rút kinh nghiệm.
