HÀNH TINH LANG THANG
Hành tinh lang thang thuộc nhóm những thiên thể lạ lùng nhất từng được phát
hiện. Đúng như tên gọi, chúng lang thang giữa thiên hà và không quay quanh quỹ
đạo của bất kỳ ngôi sao nào. Có thể chúng cũng từng nằm trong một hệ hành tinh,
nhưng do di chuyển quá gần một ngoại hành tinh có kích thước Sao Mộc nên đã
bị hất văng vào không gian. Như đã đề cập, các hành tinh lớn cỡ Sao Mộc thường
có quỹ đạo elip hoặc tiến gần hành tinh mẹ theo đường xoắn ốc. Rất có thể đường
đi của chúng đã bị các hành tinh nhỏ hơn cản trở, kết quả là số hành tinh lang
thang có lẽ còn nhiều hơn các hành tinh thông thường. Thực tế, theo một số mô
hình trên máy tính, cách đây hàng tỷ năm, Hệ Mặt Trời đã “trục xuất” khoảng
mười hành tinh.
Do hành tinh lang thang không nằm gần nguồn sáng nào và cũng không tự tỏa
sáng, nên ban đầu tưởng như chẳng có cách nào để phát hiện chúng. Nhưng các
nhà thiên văn đã tìm được một số hành tinh nhờ kỹ thuật thấu kính hấp dẫn. Kỹ
thuật này đòi hỏi sự thẳng hàng chính xác và hiếm khi xảy ra giữa ngôi sao nền,
hành tinh lang thang và thiết bị dò tìm trên Trái Đất. Vì thế, cần phải quét hàng
triệu ngôi sao mới tìm được vài hành tinh lang thang. May mắn là quy trình dò
tìm có thể giao cho máy tính tự điều khiển.
Đến nay, chúng ta mới nhận dạng khoảng 20 vật thể có khả năng là hành tinh
lang thang, một trong số đó chỉ cách Trái Đất bảy năm ánh sáng. Nhưng trong
một nghiên cứu gần đây, các nhà thiên văn Nhật Bản đã khảo sát 50 triệu ngôi sao
và tìm thấy đến 470 ứng viên hành tinh lang thang. Họ ước tính trong Dải Ngân
Hà, cứ một ngôi sao thì có hai hành tinh lang thang. Một số nhà thiên văn khác
dự đoán số hành tinh lang thang nhiều gấp 100.000 lần số hành tinh thường.
Sự sống như ta biết liệu có tồn tại được trên hành tinh lang thang hay không? Câu
trả lời là tùy từng hành tinh. Giống Sao Mộc và Sao Thổ, một số hành tinh có
nhiều vệ tinh phủ băng. Nếu vậy, lực thủy triều có thể làm băng tan thành biển,
tạo điều kiện cho sự sống phát triển. Nhưng ngoài ánh sáng và thủy triều, còn có
một khả năng thứ ba để một hành tinh lang thang có thể có năng lượng nuôi
dưỡng sự sống: phóng xạ.
