Suốt nhiều thập niên, giới thiên văn đã cố gắng xác định kịch bản nào là cái kết
của vũ trụ, bằng cách tính toán mật độ trung bình của vũ trụ. Nếu mật độ đủ cao
thì lượng vật chất và trọng lực sẽ đủ để hấp dẫn các thiên hà xa xôi và làm đảo
ngược sự giãn nở, khiến Big Crunch có khả năng xảy ra. Nếu vũ trụ mất đi khối
lượng thì sẽ không đủ trọng lực để đảo ngược giãn nở, nên vũ trụ sẽ kết thúc
trong Big Freeze. Mật độ tới hạn ngăn cách giữa hai trường hợp trên là khoảng
sáu nguyên tử hydro trên một mét khối.
Nhưng năm 2011, Saul Perlmutter, Adam Riess và Brian Schmidt đã giành giải
Nobel vật lý nhờ một khám phá đảo ngược lại điều vốn được xem là đúng đắn
trong suốt nhiều thập kỷ. Họ nhận thấy tốc độ giãn nở của vũ trụ đang không
chậm dần mà thực ra ngày càng nhanh. Vũ trụ hiện nay khoảng 13,8 tỷ năm tuổi,
nhưng khoảng năm tỷ năm trước, sự giãn nở bắt đầu tăng tốc vùn vụt. Hiện vũ trụ
đang giãn nở với tốc độ phi mã. Tạp chí Scientific American viết: “Cộng đồng
thiên văn chấn động khi phát hiện vũ trụ đang tự phân rã.” Ba nhà thiên văn đi
đến kết luận kinh ngạc trên khi phân tích các vụ nổ siêu tân tinh xảy ra ở các
thiên hà xa xôi nhằm xác định tốc độ giãn nở của vũ trụ hàng tỷ năm trước. (Một
loại vụ nổ siêu tân tinh, gọi là loại Ia, có cường độ sáng không đổi, nhờ đó ta có
thể tính được chính xác khoảng cách của Ia. Nếu có một ngọn đèn pha đã biết độ
sáng thì sẽ rất dễ tìm ra nó ở cách ta bao xa, nhưng nếu không biết độ sáng của
đèn, sẽ rất khó tìm ra khoảng cách đó. Ngọn đèn pha đã biết độ sáng chính là một
cây “nến chuẩn”. Siêu tân tinh loại Ia cũng là nến chuẩn, nên rất dễ tìm ra khoảng
cách đến đó.) Khi phân tích các siêu tân tinh, ba nhà khoa học nhận thấy chúng
đang di chuyển ra xa chúng ta, đúng như đã dự đoán. Nhưng điều làm họ bất ngờ
là các siêu tân tinh ở gần hơn dường như di chuyển ra xa nhanh hơn dự đoán,
nghĩa là tốc độ giãn nở đang tăng.
Như vậy, bên cạnh Big Freeze và Big Crunch, chúng ta có một khả năng nữa nảy
sinh từ những dữ liệu trên, đó là Big Rip (Vụ xé lớn), giống như Big Freeze
nhưng được bơm thêm “thuốc kích thích”. Nó sẽ đẩy rất nhanh tốc độ của vòng
đời vũ trụ.
Với Big Rip, các thiên hà ở xa sẽ tách xa khỏi chúng ta nhanh đến mức vượt qua
tốc độ ánh sáng và biến mất khỏi tầm nhìn. (Điều này không vi phạm thuyết
tương đối hẹp, vì chúng ta đang nói về không gian giãn nở nhanh hơn ánh sáng.
