thuộc họ dâu, khi bỏ vỏ đi sẽ có được hạt. Khi dùng, lựa chọn những hạt tốt, loại bỏ tạp chất và
vỏ ngoài, đem rửa sạch nhân. Hạt vừng tính vị cam bình, có tác dụng nhuận táo, thông ruột,
hoạt huyết. Nó là loại dược liệu tốt để trị ruột táo, bí tiện, tiêu khát, chống nóng, tê do trúng
gió, làm ấm nóng bộ phận tiêu hoá. Trong cuốn “Bản thảo cương mục” viết “Hạt vừng có lợi
cho phụ nữ thông mạch, điều chỉnh chứng lỵ của ruột già”. Cuốn “ Tử mẫu bí lục” ghi “ Hạt
vừng có thể trị chứng bạch lỵ ở trẻ nhỏ, cơ thể suy nhược nặng”. Đây là một trong các phương
pháp “Thông nhân thông dụng” của đông y, nhưng trong hạt vừng cũng có rất nhiều hàm lượng
chất dầu béo, có tác dụng thông ruột, nếu người bệnh cơ thể suy nhược, sau đó đại tiện bí hoặc
kiết lỵ, mà không sử dụng được đại hoàng, lá phiên tả thì có thể dùng hạt vừng để thông tiện.
(2). Trà thông tiện bí cho người già
Phương pháp chữa bệnh bằng trà thuốc: Nhục thung dung, cam tử, thảo quyết minh mỗi
thứ 10 gam, đun sôi lên trong khoảng 10 phút, lọc bỏ bã lấy nước uống.
Công dụng chữa trị: Tốt cho thận, nhuận tràng.
Chú ý: Món trà trên dùng cho người già bị bí tiện mãn tính.
(3). Trà mật ong
Phương pháp chữa bệnh bằng trà thuốc: 5 gam trà xanh, 5 ml mật ong, cho vào nước sôi
ngâm hãm dùng uống. Mỗi ngày sau khi ăn xong uống 1 cốc.
Công dụng chữa trị: Nhuận tràng, thông tiện.
Chú ý: Loại trà trên thích hợp điều trị chứng tiện bí mãn tính.
(4). Trà đại hoàng lai phục tử
Phương pháp chữa bệnh bằng trà thuốc: Lấy 10 gam lai phục tử sao khô; đại hoàng, mộc
hương, mỗi loại 6 gam, đập giập, cho vào cốc bảo ôn ngâm hãm, thêm 300 ml nước nóng, ngâm
hãm trong 15 phút, chia làm 2-3 lần uống nóng. Ngày làm 1 thang.
Công dụng chữa trị: Tiêu thực, thông tiện, chống đầy bụng.
Chú ý: Loại trà này chủ trị bí tiện nghiêm trọng. Người đau bụng, trướng bụng nhưng đại
tiện bình thường, không bị đầy bụng không nên dùng.
Thảo quyết minh có tác dụng tiêu thực chống đầy bụng, hoá viêm hạ khí, chủ trị tiêu thức
ăn lâu tiêu, ngực đau tức, trướng bụng, ho, viêm họng. Lai phục tử sau khi sao khô, thêm nước
sôi vào uống có hiệu quả rất tốt đối với chứng tiện bí nghiêm trọng của người già và trẻ nhỏ.
(5). Trà tứ nhân thông tiện
Phương pháp chữa bệnh bằng trà thuốc: Hạnh nhân khô, hạ tùng tử, hạt vừng, nhân bá tử
mỗi loại 10 gam. Cho cả 4 loại hạt trên vào giã nát, cho vào cốc bảo ôn, thêm nước sôi vừa phải,
đậy nắp ngâm hãm trong khoảng 15 phút, uống nhiều lần thay trà. Uống liền trong 1-3 ngày.
