bài hát là cả một câu chuyện, như thấy có người ẩn hiện. Và ta muốn tâm
tình cùng họ, muốn đau khổ và yêu thương như họ. Người xưa lưu lại
những kỷ niệm về họ mới tuyệt làm sao! Tôi đã vận động cả chị Bukej, tôi
bảo chị ấy cố nhớ các bài hát vùng Karakalpak quê chị để tôi ghi vào một
cuốn vở riêng. Chúng ta sẽ có quyển Karakalpak…
Họ cứ thong thả như thế dọc đường tàu, một giờ hiếm có. Ánh hoàng
hôn của một ngày sắp sang thu đang dần tắt nhẹ nhàng, dễ chịu như một
tiếng thở dài. Tưởng chừng không có rừng, không có sông, không có ruộng
đồng ở vùng Sarozek, nhưng mặt trời sắp lặn tạo ra ấn tượng về sự toàn vẹn
của thảo nguyên nhờ sự vận động khó bề nắm bắt của ánh sáng và bóng tối
trên mặt đất trống trải. Màu xanh mờ mờ xao động của không gian bao la có
tác dụng nâng cao tầm tư tưởng, gợi nên ý muốn sống thật lâu và suy nghĩ
thật nhiều…
– Anh Edigej này – Abutalip lại nói khi nhớ đến điều mình tạm gác chờ
dịp thuận tiện – Tôi đã định hỏi anh từ lâu về con chim Donenbaj. Anh nghĩ
sao, có lẽ trong thiên nhiên có loài chim tên là Donenbaj đấy nhỉ. Anh đã
gặp loài chim ấy lần nào chưa?
– Đấy là chuyện thần thoại mà.
– Tôi hiểu, nhưng nhiều khi chuyện thần thoại được thực tế xác nhận là
có thật trong đời. Ví dụ có loài chim vàng anh ở vùng Semirechie chúng tôi,
cứ suốt ngày hót trong rừng câu hỏi: << Chồng em đâu?>>. Đấy chỉ là do
sự hài thanh tạo nên. Nhưng có một chuyện cổ tích, kể tại sao chim vàng
anh nó hót như vậy. Bởi thế tôi mới nghĩ: không biết huyền thoại về chim
Donenbaj có sự trùng hợp với thực tế hay không? Rất có thể ở thảo nguyên
có một loài chim nào đó hót nghe giống tên người, cho nên nó mới được
đưa vào huyền thoại chăng?
– Tôi chả biết. Tôi chưa hề nghĩ là như vậy – Edigej nghi ngờ – Tôi đã
đi ngang dọc khắp vùng này, nhưng chưa gặp loài chim ấy lần nào. Nghĩa là
không có loài chim đó.
– Có thể lắm – Abutalip đáp, vẻ đăm chiêu.
– Này, nếu không có loài chim ấy, hoá ra toàn bộ câu chuyện kia là
chuyện bịa à? - Edigej lo ngại.
