quyền cũng vậy. Hậu quả là, những xã hội không có sự tập trung hóa nhà
nước vào thế kỷ 18 và 19 ở vào tình thế hết sức bất lợi trong thời đại công
nghiệp.
Trong khi các hình thức khác nhau của thể chế chiếm đoạt, từ chủ
nghĩa chuyên chế cho đến nhà nước không có quyền lực tập trung, đều
không thể tranh thủ lợi thế của sự mở mang công nghiệp, thì thời điểm
quyết định của cuộc Cách mạng công nghiệp đã có những ảnh hưởng rất
khác ở các vùng khác trên thế giới. Như chúng ta sẽ thấy trong chương 10,
những xã hội đã thực hiện các biện pháp hướng tới các thể chế chính trị và
kinh tế dung hợp như Hoa Kỳ và Úc, và những xã hội mà chủ nghĩa chuyên
chế bị thách thức nghiêm trọng, như Pháp và Nhật Bản, đã tranh thủ lợi thế
của các vận hội kinh tế mới này và bắt đầu một quá trình tăng trưởng kinh
tế nhanh chóng. Như vậy, mô thức tương tác thông thường giữa thời điểm
quyết định và sự khác biệt thể chế hiện hữu dẫn đến sự phân hóa thể chế
chính trị và kinh tế sâu xa hơn đã một lần nữa bộc lộ vào thế kỷ 19, và lần
này thậm chí còn có những ảnh hưởng lớn lao hơn và cơ bản hơn đối với sự
thịnh vượng và đói nghèo của các quốc gia.
Phía bắc hàng rào: Nogales, Arizona, Hoa Kỳ
