vì điều này cho phép họ đạt được sự tùy tiện tối đa. Luật pháp hay mệnh
lệnh bằng văn bản thì không thể thu hồi hay bác bỏ và khó thay đổi; chúng
ấn định những tiêu chuẩn mà giới quyền thế cai trị có thể muốn đảo ngược.
Vì thế, cả người bị trị và kẻ cai trị ở Taqali đều không xem việc du nhập
chữ viết là có lợi cho họ. Người bị trị sợ rằng kẻ cai trị sẽ lợi dụng nó, trong
khi chính kẻ cai trị cũng xem việc không có chữ viết là giúp ích cho việc
cầm quyền tương đối bấp bênh của mình. Chính nền chính trị của Taqali đã
ngăn chặn việc du nhập chữ viết. Mặc dù ở Somalia gần như không có một
giới quyền thế rõ rệt như ở Vương quốc Taqali, nhưng xem ra khá hợp lý
khi cho rằng những áp lực tương tự đã ngăn cản việc sử dụng chữ viết và
áp dụng các công nghệ cơ bản khác.
Trường hợp Somalia cho thấy hậu quả của tình trạng thiếu tập trung
chính trị đối với tăng trưởng kinh tế. Tư liệu lịch sử không ghi nhận ví dụ
về những nỗ lực tập trung hóa chính trị ở Somalia. Tuy nhiên, điều này là
rất khó vì những lý do rất rõ ràng. Tập trung hóa chính trị có nghĩa là một
vài thị tộc sẽ phụ thuộc vào những thị tộc khác. Nhưng họ không chấp nhận
sự phụ thuộc này và sự nhượng bộ quyền lực mà điều này sẽ gây ra; sự cân
bằng quyền lực quân đội trong xã hội làm cho họ khó tạo ra các thể chế tập
trung. Trên thực tế, rất có thể một nhóm hay một thị tộc nào đó ra sức tập
trung quyền lực sẽ không chỉ đứng trước sự phản đối quyết liệt mà còn mất
đi quyền lực và các đặc quyền hiện hữu của họ. Hậu quả của tình trạng
thiếu tập trung chính trị này và thiếu các quyền sở hữu bảo đảm cơ bản nhất
là xã hội Somalia không bao giờ tạo ra động cơ khuyến khích đầu tư vào
các công nghệ giúp nâng cao năng suất. Khi quá trình công nghiệp hóa diễn
ra ở các vùng khác trên thế giới vào thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, người
Somalia vẫn hận thù lẫn nhau và lo cho sinh mạng của họ, và tình trạng lạc
hậu kinh tế ngày càng thâm căn cố đế.
TÌNH TRẠNG LẠC HẬU KÉO DÀI
