vác hàng hóa, như rượu, lá coca, hay hàng dệt may trong công việc kinh
doanh của giới quyền thế Tây Ban Nha.
Xuyên suốt thế giới thuộc địa Tây Ban Nha ở châu Mỹ, các thể chế và
cơ cấu xã hội tương tự cũng nổi lên. Sau giai đoạn cướp bóc và thèm khát
vàng bạc ban đầu, người Tây Ban Nha xây dựng một mạng lưới thể chế
được thiết kế nhằm bóc lột người bản xứ. Toàn bộ hệ thống encomienda,
mita, repartimiento và trajin được thiết kế để đẩy mức sống thổ dân xuống
mức tồn tại tối thiểu và qua đó giành lấy toàn bộ thu nhập thặng dư cho
người Tây Ban Nha. Họ đạt được điều này bằng cách chiếm đoạt đất đai,
cưỡng bức lao động, trả tiền công thấp cho dịch vụ lao động, áp thuế cao,
và tính giá hàng hóa cao mà thậm chí còn không được mua một cách tự
nguyện. Cho dù các thể chế này tạo ra nhiều của cải cho vương triều Tây
Ban Nha và làm cho những người chinh phục và hậu duệ của họ trở nên
giàu có, chúng cũng biến châu Mỹ La-tinh thành một châu lục cách biệt
giàu nghèo nhất trên thế giới và phá hủy nhiều tiềm năng kinh tế của nơi
này.
…CHO ĐẾN JAMESTOWN
Khi người Tây Ban Nha bắt đầu chinh phục châu Mỹ vào thập niên
1490, nước Anh là một cường quốc châu Âu nhỏ đang phục hồi từ ảnh
hưởng tàn phá của cuộc nội chiến, cuộc chiến Hoa hồng. Đất nước bấy giờ
không ở vào vị thế tranh thủ cướp bóc bổng lộc và vàng bạc cũng như khai
thác cơ hội bóc lột các dân tộc bản địa châu Mỹ. Gần 100 năm sau, vào
năm 1588, sự thất bại thảm hại của Hạm đội Spanish Armada trong nỗ lực
của nhà vua Tây Ban Nha Philip II nhằm xâm chiếm nước Anh, đã làm dấy
lên những làn sóng rung động khắp châu Âu. Chiến thắng của nước Anh,
mặc dù là một sự may mắn, đã báo hiệu quyết tâm ngày càng tăng của nước
này trên biển mà cuối cùng sẽ giúp họ tham gia vào việc xâm chiếm thuộc
địa.
