CHƯƠNG I
MƯA pha tuyết rơi trên đất khách. Đường băng bê tông, các tòa nhà
và những người lính gác sân bay đều ướt sũng. Tuyết tan ướt đẫm cả cánh
đồng cùng những quả đồi xung quanh và làm mặt đường nhựa đen bóng
loáng. Vào bất kỳ một mùa nào khác, ai cũng có thể coi trận mưa tẻ ngắt này
như một sự ngẫu nhiên trùng hợp đáng buồn. Nhưng viên tướng nước ngoài
kia vừa ở trên máy bay bước xuống không hề ngạc nhiên. Ông đến Albania
để làm cái việc hồi hương hài cốt những đồng bào của ông đã ngã xuống
khắp nơi trên đất nước này, trong trận đại chiến thế giới vừa qua. Việc đàm
phán giữa hai chính phủ bắt đầu từ mùa xuân nhưng mãi đến cuối tháng tám
mới ký kết được những bản hiệp định dứt khoát, vừa lúc những ngày xám
xịt đầu tiên lại xuất hiện. Giờ đây, đang giữa tiết thu và là mùa mưa. Viên
tướng nọ không lạ gì điều đó. Trước khi ra đi, ông đã nghiên cứu, tìm hiểu,
nhất là về khí hậu xứ này. Ông đã biết rằng hàng năm vào thời kỳ này, ở đây
khí hậu ẩm ướt và mưa nhiều. Nhưng giả thử cuốn sách viết về Albania ông
đã đọc có nói rằng mùa thu ở đây khô hanh và rãi nắng thì ông cũng không
vì thế mà coi trận mưa này là lạ lùng. Trái lại. Thực thế, ông vẫn đinh ninh
nhiệm vụ của ông chỉ có thể hoàn thành tốt đẹp vào thời tiết xấu mà thôi. Có
lẽ những trang sách đã đọc và những cuốn phim đã xem mà ông nhớ lại, có
dính dáng đến nỗi buồn vơ vẩn của ông, nhưng dù sao, chuyến đi máy bay
và cái ngày u ám này cũng đã làm tăng thêm tâm trạng đó.
Qua cửa sổ máy bay, ông đã quan sát rất lâu hình dáng dữ tợn của
những ngọn núi ở đây. Đỉnh núi nhọn hoắt như chỉ chực đâm thủng bụng
máy bay. Địa thế chỗ nào cũng lởm chởm, viên tướng nghĩ bụng. Tưởng
chừng như trên đất này không có một chỗ nào có thể đặt chân lên được.
Những binh sĩ mà giờ đây ông đến tìm chính là nằm trong những vực sâu
thăm thẳm, những sườn núi cheo leo kia đang lúc ẩn lúc hiện sau đám sương
mù và trời mưa tầm tã. Đã có lúc ông cảm thấy mình không thể nào làm tròn
được nhiệm vụ, nhưng rồi ông cố gắng tự trấn tĩnh lại, lấy niềm tự hào về
nhiệm vụ của mình để đối chọi lại cái vẻ hăm dọa cừu địch của những ngọn