THÁI ÚY TRUNG PHỤ DŨNG VÕ UY THẮNG
CÔNG (Lý Thường Kiệt)
Ông họ Lý tên Thường Kiệt102, người phường Thái Hòa103 bên hữu
kinh Thăng Long; thân phụ tên là An Ngữ, làm quan đến Sùng Ban Lang
Tướng, đời này qua đời kia được tập ấm. Ông nhiều mưu lược, có tài tướng
soái, lúc nhỏ phong tư tuấn nhã, có tiếng khen ra ngoài, được sung làm
chức Hoàng Môn Ký Hầu104. Đời Lý Thái Tông hằng thiên lên chức Nội
Thị Tỉnh Đô Tri. Thánh Tông bái chức Hiệu Uý Thái Bảo.
Ông làm quan kính cẩn, hành động đều tuân theo lễ pháp, không một
mảy may lầm lỗi, mông ơn vua trao cho Tiết Việt, được đi kinh lý hai quận
Thanh Hóa và Nghệ An, coi dân đến năm huyện, mọi lào ba nguồn, nếu có
kẻ nghịch mệnh thì uỷ cho quan Trấn trừng trị; duy có nước Chiêm Thành
nhác bỏ chức cống, vua phải thân hành chinh phạt105; ông phụng lãnh Tiết
Việt Đại Tướng, sung chức Tiền phong, bắt được vua Chiêm Thành là Chế
Củ106, luận được thăng chức Phụ Quốc Thái Uý kiêm lãnh chức Chư Trấn
Tiết Độ Đồng Trung Thư Môn Hạ, Thượng Trụ Quốc Thiên Tử Nghĩa
Đệ107 Quốc Phụ Quốc Đại Tướng Quân Khai Quốc Công.
Nhân Tông tức vị, thăng chức Phụ Quốc Thái Uý nhiệm Đại thần108 thời
Anh Võ Chiêu Thắng109. Trước kia ông có nghe người nhà Tống muốn
đem binh mã qua nhòm biên cảnh nước ta rồi gây ra chiến tranh, ông lập
tực tâu cùng vua rằng:
- Đợi cho giặc đến mà đánh, bất nhược mình đánh trước đi cho chúng
nhụt mất nhuệt khí thì hay hơn.
Vua mới sai ông thống lãnh đại binh, đánh phá ba châu Ung, Khâm,
Liêm110 và bốn trại của Tàu, bắt sống người cùng của cải vô số.
Niên hiệu Long Phù111 năm đầu, vua trao cho ông chức Nội Thị Phán
Tỉnh Đô Ấp Nha Hành Điện Nôi Ngoại Đô Tri Sự112. Mùa đông năm ấy, đi
đánh giặc Diễn Châu113 là Lý Giác cũng phá tan được. Nhà Tống báo thù,
