VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 398

truyền chính quyền đã tô vẽ. Một chút ý thức và truyền thống nho sĩ còn sót
lại nơi ông Diệm thì cũng vì hành động bênh vực người em dâu vô hạnh này
mà tan thành cát bụi. Đồng thời, vì quyền lợi của chị bà Nhu mà phế bỏ ông
Châu đã tạo tiền lệ cho chính sách dụng nhân sai lầm sau này, một chính
sách tuyển chọn không đặt tiêu chuẩn trên tâm chất và khả năng mà là đặt
trên sự trung thành và khả năng bảo vệ quyền lợi gia đình họ Ngô.
Tác hại to lớn và nguy hiểm nhất của ông Diệm và chế độ của ông là sự đắc
thắng vẻ vang của bà Nhu trong vụ luật Gia Đình đã được nội bộ gia đình
họ Ngô quan niệm như sự thử thách quyền hành, để từ đó, bóng dáng ma
quái của hai vợ chồng ông Nhu ngày càng lớn lên, đè nặng lên chế độ,
khuynh loát quyền lãnh đạo đáng lẽ là của vị nguyên thủ quốc gia. Như ông
Nguyễn Thái đã phân tích vào năm 1962, hơn hai mươi năm sau, một ký giả
ngoại quốc đã nhận định thật chính xác:
… Bà Nhu thường chọc tức ông Diệm trong riêng tư và thường làm ông ta
khó xử trước công cộng vì những lời lẽ đầy khiêu khích của bà ta. Nhưng
ông Diệm bỏ qua hết vì bà ta trung thành với gia đình. Bà ta càng ngày càng
lớn lối trong lúc ông Diệm càng thu kín lại (reclusive). Tuy nhiên, uy quyền
tột đỉnh của bà ta lại là dấu hiệu của sự mục nát, sụp đổ của chế độ giống
như trong thời cận đại của Trung Quốc mà sự “lên ngôi” của bà Tưởng Giới
Thạch thúc đẩy mau chóng sự suy tàn của chồng bà, và ảnh hưởng to lớn
của bà Giang Thanh phản ánh sự xuống dốc của Mao Trạch Đông. Buồn
cười thay, đã từ lâu, khi ông Diệm chưa làm Tổng thống, ông có viết rằng
nước Tàu nghiêng ngửa suy vi là do tay các bà Hoàng Hậu và bà con thân
thuộc của họ, thế mà ngày nay ông Diệm lại cũng có một Hoàng Hậu là bà
Nhu [15].
Từ trước, tôi vốn không quen biết với ông Nguyễn Hữu Châu, lần đầu tiên
tôi gặp ông vào năm 1956 tại phủ Tổng thống, khi ông hẹn gặp tôi tại tầng
nhì dinh Độc Lập để nói chuyện quan trọng. Ông cho biết là sẽ đề nghị với
Tổng thống để phát triển tỉnh Bình Thuận, nơi mà Tổng thống đã từng làm
Tuần Vũ, trở thành một tỉnh kiểu mẫu của miền Nam như ngoài kia Cộng
Sản đang xây dựng tỉnh kiểu mẫu Thanh Hóa. Vì lúc bấy giờ tôi là Tư Lệnh
Phân Khu Duyên Hải nên ông Châu mới thảo luận với tôi dự định đó và nhờ