VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 561

nhân viên thuộc hạ, có đảng viên Cần Lao tai mắt khắp nơi từ thành thị đến
thôn quê. Vụ hạm gạo này không chỉ dân chúng, đảng phái miền Trung biết
rõ ràng mà còn có hai nhân vật là ông Trần Ngọc Liễn (hiện ở Pháp) Trưởng
ty Kinh tế miền Trung có văn phòng đặt tại Đà Nẵng lúc bấy giờ, và ông
Lâm Lễ Trinh (hiện ở Mỹ) là đại diện Bộ Tư Pháp đến Huế để xin Ngô
Đình Cẩn chỉ thị. Tuy là những nhân chứng trong cuộc, biết rõ việc gian
manh của nội vụ nhưng ông Liễn và ông Trinh làm sao có thể làm trái ý
lãnh chúa Ngô Đình Cẩn nên đành phải im lặng để cho Ưng Bảo Toàn và
ông Trần Văn Mẹo phải chịu oan khiên, mang thân tù tội. Tuy nhiên, dù anh
em ông Diệm đã dùng quyền lực làm điều thất đức nhưng việc tham nhũng
và tàn bạo đầu tiên này đã đem đến hậu quả tai hại cho họ Ngô. Đối với dân
chúng miền Trung thì cái huyền thoại “Thế gia Vọng tộc” của họ Ngô bắt
đầu sụp đổ ngay từ đó. Còn đối với trí thức miền Nam kỳ cũ, cảm thông nỗi
oan khiên và thống khổ của ông Trần Văn Mẹo và ông Ưng Bảo Toàn, hai
nhân vật đồng hương với họ, họ thấy rõ bộ mặt tráo trở và kỳ thị của nhà
Ngô nên từ đó dần dần xa lánh chế độ Diệm và có cảm tình với những
người kháng chiến.
Vụ buôn lậu gạo cho Cộng Sản làm rúng động nhân tâm miền Nam và làm
sụp đổ uy tín của ông Diệm ngay từ năm 1956, khốn nỗi những người Mỹ
thân với ông Diệm, những ký giả hoài Ngô như kiểu Marguerite Higgins,
như kiểu Phạm Kim Vinh, có bao giờ đề cập đến những tội ác của anh em
nhà Ngô đâu.
Vì mấy triệu bạc mà đã sẵn sàng giao thương với địch, lại chà đạp ngành Tư
Pháp để đổi trắng thay đen án lệnh làm quần chúng, đặc biệt là tại miền
Trung, nơi các thủ phạm vẫn ung dung hể hả, cảm thấy niềm tin vào chế độ
bắt đầu lung lay. Việc ông Diệm khống chế và xử dụng luật pháp quốc gia
như một dụng cụ riêng để bênh vực gia đình, lúc ông chỉ mới lên cầm
quyền, đã làm cho niềm hy vọng của quần chúng về một miền Nam dân
chủ, tự do, công bằng bắt đầu tan thành mây khói.
Dân miền Trung bàn tán ghi nhớ mãi biến cố tham nhũng đầu tiên này đến
nỗi một thiếu phụ - mà thời bấy giờ hãy còn là một nữ sinh nhỏ tuổi của
trường Đồng Khánh Huế - sau khi miền Nam rơi vào tay Cộng Sản, chạy ra