Tình hình Việt Nam khi chiến tranh thế giới thứ
II sắp bùng nổ
Kể từ 1938, tình hình quốc tế tiến triển rất nhanh. Trước sự mềm yếu,
thậm chí có cả sự đồng lõa của các Chính phủ phương Tây, các lực lượng
phát xít ở châu Âu cũng như ở châu Á chuyển sang tấn công. Đầu năm
1939, quân Nhật chiếm đảo Hải Nam, cách Hải Phòng chưa đầy 300 km. Ở
Trung Quốc, quân đội của chúng tiến sát biên giới Đông Dương. Cuộc xâm
lược của Nhật Bản gần kề, cần phải làm gì đây?
Ở Pháp, Chính phủ Mặt trận bình dân đã buộc phải nhường chỗ cho một
Chính phủ phái hữu; Chính phủ này vừa chuẩn bị chiến tranh, vừa ra tay
xóa bỏ những cải cách đã đạt được. Ngay từ đầu năm 1939, phong trào
cách mạng ở Đông Dương lại bị đàn áp và bè lũ thực dân tìm cách xóa bỏ
mọi quyền tự do dân chủ. Năm 1938, nhà cầm quyền thuộc địa ban hành
trái phiếu vay 40 triệu đồng bạc Đông Dương, nói là để mua sắm thiết bị
chiến tranh bên Pháp. Đầu năm 1939, họ thu thêm 10 triệu đồng tiền thuế
để xây dựng các sân bay và để chi tiêu cho nhiều khoản chuẩn bị chiến
tranh khác. Chính phủ Pháp quyết định Đông Dương phải cung cấp cho
Pháp một đội lính chiến và lính thợ gồm 1,5 triệu người, nhiều gấp 15 lần
số đã cung cấp cho cuộc chiến tranh 1914 - 1918.
Tháng 10 năm 1938, trong một bản hiệu triệu toàn dân, Đảng Cộng sản
Đông Dương tố cáo chính sách thỏa hiệp với phát xít của Pháp và Anh, lưu
ý mọi người đến nguy cơ xâm lược của Nhật Bản, và kêu gọi tất cả các
chính đảng, các nhóm, các tầng lớp xã hội bao gồm cả những người Pháp
dân chủ, đoàn kết trong Mặt trận dân chủ Đông Dương để đấu tranh vì tự
do, hòa bình và các lợi ích hàng ngày của quần chúng nhân dân và bảo vệ
đất nước.
Mặt trận bảo vệ Đông Dương chống xâm lược Nhật Bản đi kèm với cuộc
đấu tranh chống các công ty lớn của thực dân, chông lại các thủ đoạn đánh
