09. Nhà Hán và ngón đòn cuối đối với Triệu Đà
Năm 206 tr.CN, ở vùng trung nguyên của Trung Quốc, Lưu Bang lập ra
nhà Tiền Hán và xưng đế, đó là Hán Cao Tổ. Hán Cao Tổ ở ngôi được 12
năm thì qua đời, con là Thái tử
Lưu Dinh được lên nối ngôi, đó là Hán
Huệ Đế. Hán Huệ Đế là vua nhu nhược, bởi vậy, mọi quyền bính của triều
đình đều nằm trong tay bà Lữ Hậu. Bảy năm sau, Hán Huệ Đế mất, bà Lữ
Hậu đưa Thiếu Đế lên ngôi. Nhưng, Hán Thiếu Đế cũng chỉ ngồi trên ngai
vàng được bốn năm thì bị bà Lữ Hậu phế truất để đưa Lưu Hoằng
ngôi. Tóm lại, nội bộ triều đình nhà Hán liên tục khủng hoảng và xung đột.
Năm 180 tr.CN, Lữ Hậu mất, cuộc khủng hoảng và xung đột trong nội bộ
triều đình nhà Hán mới tạm dứt. Bấy giờ, Lưu Hằng được đưa lên ngôi
Hoàng đế, đó là Hán Văn Đế
.
Hán Văn Đế vừa lên ngôi đã lo sửa sang chính sự, trong thì lo cố kết
nhân tâm, ngoài thì lo trấn áp lân bang. Một trong những mối bận tâm của
Hán Văn Đế chính là Triệu Đà. Tuy nhiên, vì lúc này Triệu Đà đã già, khí
lực và ý chí chẳng còn mạnh mẽ như xưa nữa, bởi vậy, Hán Văn Đế quyết
định dùng ngón đòn tinh thần hiểm hóc của mình. Sách Đại Việt sử kí toàn
thư (ngoại kỉ, quyển 2, từ tờ 4a đến tờ 6a) chép như sau:
“Hoàng đế của nhà Hán nhân thấy mồ mả tổ tiên của Nhà vua (chỉ
Triệu Đà – NKT) đều ở Chân Định, bèn đặt ra chức Thủ ấp và sai
trông coi, hàng năm lo cúng tế, lại cho gọi các anh em của Nhà vua ra
cho làm quan to, ban cho các thứ rất hậu. Xong, Hoàng đế nhà Hán
hỏi Tể tướng
Trần Bình rằng có thể cử ai đi sứ sang Nam Việt được.
Trần Bình nói: -Thời Tiên Đế
(chỉ thời Hán Cao Tổ – NKT), Lục
Giả từng đi sứ sang Nam Việt.
Hoàng đế nhà Hán gọi (Lục) Giả đến, cho làm Thái trung Đại phu, lại
chọn một người nữa cho làm Phó sứ, gọi là Yết Giả, đem thư sang cho
Vua. Thư ấy nói rằng: Kính thăm người lao tâm khổ tứ là Nam Việt
Vương. Trẫm là con vợ lẽ của Cao Đế (tức Hán Cao Tổ – NKT), từng
bị đuổi ra ngoài làm phiên vương ở đất Đại vì đường sá xa xôi, lại
cũng vì kiến thức hẹp hòi, quê kệch, cho nên chưa từng viết thư. Khi
