Khi Nhà vua thấy rõ nguy cơ thì đã quá trễ. Tháng 7 năm 1522, Lê Chiêu
Tông mật bàn kế trừ Mạc Đăng Dung nhưng cơ mưu chẳng thành, phải bỏ
kinh thành bôn tẩu khắp đó đây và những người tin cẩn của Nhà vua lại tiếp
tục bi Đăng Dung hãm hại.
Tháng 8 năm 1522, Mạc Đăng Dung lập một người em của Lê Chiêu
Tông là Hoàng Đệ Xuân lên ngôi bù nhìn. Tháng 10 năm 1525, Lê Chiêu
Tông bị Mạc Đăng Dung bắt, đem giam ở phường Đông Hà (Hà Nội), và
đến tháng 12 năm 1526, Mạc Đăng Dung giết Lê Chiêu Tông rồi tự lập làm
vua.
Lời bàn
Lê Chiêu Tông hiếu sát mà vô mưu, xét việc trước sau đều rất nông cạn.
Mạc Đăng Dung sớm nuôi tham vọng, nhưng xem ra, chính Lê Chiêu Tông
đã vô tình giúp Mạc Đăng Dung chóng đạt tham vọng đó. Bởi nông cạn, Lê
Chiêu Tông không bao giờ tiên liệu được những mối nguy luôn rình rập
mình, thôi thì âu cũng là bởi vận số nhà Lê vậy.
Song le, giữa cuộc khủng hoảng cung đình với sự yên trị của một Lê
Chiêu Tông bất tài và sa đọa, thật khó có thể nói đàng nào bất hạnh hơn.
Chương đầu của lịch sử triều Hậu Lê đến đó là hết. Một trăm năm nào
phải dã dài, vậy mà thịnh đó rồi lại suy đó, tiếc thay!
