Quan lại mà cố ý làm sai chức trách, tư túi hoặc kéo bè kết đảng là tội
không thể tha. Việc họ làm vừa khiến cho chính sự rối ren và thối nát, lại
vừa xúc phạm đến đạo lí và nhân luân, trên thì hại nước dối vua, dưới thì
khiến cho bậc chân tài bị vùi lấp, rốt cuộc, chỉ có lũ tiểu nhân là đắc chí,
đáng khinh thay!
Song, xét xử như triều đình đương thời, tốt nhất là không nên xét xử.
Nguyễn Danh Nho đang là Tả thị lang bộ Lại (kể như Thứ trưởng thứ nhất
của bộ Lại – ND). bị giáng làm Hữu thị lang bộ Hình (kể như là Thứ
trưởng thứ hai của bộ Hình – ND). Bộ Hình là bộ chuyên trông coi việc xét
xử, án kiện và ngục tụng. Chẳng hay quan lớn Nguyễn Danh Nho sẽ xét xử
ra sao?
Ngô Sách Tuân ở triều thì mang tội tư túi, cho đi làm Tham chính ở Lạng
Sơn, được toàn quyền quyết định mọi việc cả một vùng biên ải, liệu cái tính
tắt mắt tư túi của quan lớn Ngô Sách Tuân có bớt được chăng?
Ra biên ải, Ngô Sách Tuân lại tố cáo quan trong triều, triều đình xét xử,
lại đưa Ngô Sách Tuân về giữ chức Đô cấp sự trung ở kinh thành, lôi thôi
như vậy, liệu phép nước có đủ sức giúp Ngô Sách Tuân sửa mình được
không?
An phận hơn cả là Nguyễn Đình Trụ. Ông về mở trường dạy học, học trò
đông, kẻ đỗ đại khoa cũng nhiều. Hồi ấy, người ta đi học là để học làm
quan. chẳng hay, thầy Nguyễn Đình Trụ sẽ giảng giải như thế nào về thành
ý và chính tâm, về việc chung thân giữ lòng cương trực?
