Khi còn là Thế tử, (Trịnh) Giang đã giận Nguyễn Công Hãng về việc
không muốn lập mình. Bọn thân cận của (Trịnh) Giang lại cố thêu dệt thêm
những chỗ yếu kém của Công Hãng. Họ nói với (Trịnh) Giang rằng: -Công
Hãng và bọn Lê Anh Tuấn, Trương Nhưng, Đỗ Bá Phẩm … đã cùng nhau
kết thành bè đảng. Vả lại, Công Hãng từng mưu tính việc chôn cất hài cốt
tổ tiên ở một kiểu đất to, tất là ngầm có ý nuôi tham vọng làm việc vượt
quá chức phận của mìnhTrịnh) Giang nghe lời ấy, bèn cho (Nguyễn) Công
Hãng ra trấn thủ Tuyên Quang rồi sau đó ép (Nguyễn Công Hãng) phải tự
tử.”
Lời bàn
Sống giữa thời loạn, giúp chúa ngàn điều hay chưa hẳn đã là lợi, nhưng,
lỡ lời nói một câu không đẹp ý chúa, nguy hại thật khó mà lường, cho nên,
trách chúa Trịnh Giang vừa hẹp hòi lại vừa tàn bạo cũng được mà trách
Nguyễn Công Hãng chẳng biết khôn khéo giữ lời cũng được. Trời sinh ra
cái lưỡi không xương, cốt để tiện đường uốn éo chí ít cũng vài lần trước khi
cất lời, tiếc thay, ngài Tiến sĩ Nguyễn Công Hãng hãnh tiến mà quên mất cả
điều đơn giản này.
Bọn thân cận chúa Trịnh Giang cùng nhau thêu dệt chỗ yếu kém của
Nguyễn Công Hãng, ấy cũng là sự thường. Lũ tiểu nhân đời nào mà chẳng
có. Song, mình dùng lời hại người thì người cũng có thể dùng lời để hại
mình được, biết đâu lại còn ghê gớm hơn cả mình nữa. Ngẫm mà xem!
Nhân danh chúa của thiên hạ, Trịnh Giang bức tử Nguyễn Công Hãng.
Và giờ đây nhân danh lẽ thường, xin nghiêm phán: Tầm thường thay, Trịnh
Giang!
