Mới ba tuổi đầu đã phải bị đưa đi làm con tin, lênh đênh khắp chân trời
góc biển, về nước lại phải nếm mùi chinh chiến, đó là một lần bạc nhược. Ở
ngôi Đông cung chưa được bao lâu, tuổi thanh xuân đang bừng bừng sức
sống mà bỗng dưng mắc bệnh đậu mùa rồi mất, đó là hai lần bạc nhược.
Hành trạng của Hoàng tử Cảnh đúng sai thế nào, hậu thế sẽ bàn sau, nhưng
xét phận riêng đắng cay chìm nổi, như thế kể cũng là đáng thương lắm
thay!
Thời ấy, có hai tội thuộc hàng đại ác không thể tha, ấy là bất trung và
thất đức. Bất trung thì con trai trưởng của Hoàng tử Cảnh chẳng có biểu
hiện gì, vậy thì Minh Mạng muốn yên vị trên ngôi, ắt phải khép Mỹ Đường
vào tội thất đức là thông dâm với mẹ. Ôi, giá mà Mỹ Đường chẳng phải
cháu đích tôn của Gia Long thì đời ông sẽ êm thắm biết ngần nào.
Vua Minh Mạng tiếng là do bà Thuận Thiên Cao Hoàng hậu sinh ra
nhưng từ nhỏ đã được bà Thừa Thiên Cao Hoàng hậu nuôi dưỡng, nghĩa là
với Hoàng tử Cảnh,. nào có khác chi anh em cùng cha cùng mẹ, thế mà
cam tâm giết hại chị dâu và đầy đọa các con của anh. Ai đó đã nói rằng,
phàm đã là Hoàng đế thì chẳng thể dung tha dòng trưởng của tộc họ nhà
mình. Mức độ đúng sai với ai chưa rõ, nhưng với vua Minh Mạng, chí lí
thay!
