Niên biểu thời Lê sơ
Sau khi lãnh đạo nhân dân cả nước đánh đuổi giặc Minh đô hộ ra khỏi bờ
cõi, lãnh tụ của phong trào Lam Sơn là Lê Lợi đã lên ngôi Hoàng đế, sáng
lập ra nhà Hậu Lê. Trên danh nghĩa, nhà Hậu Lê chiếm giữ vũ dài chính trị
đến 360 năm (1428-1788), nhưng, đó hoàn toàn chỉ là danh nghĩa, quyền
lực thực sự của họ Lê chỉ có trong khoảng một trăm năm đầu, sử gọi đó là
thời Lê Sơ.
Năm 1527, Mạc Đăng Dung giết chết vua Lê Chiêu Tông và lập ra triều
Mạc. Những người thuộc lực lượng đối nghịch với Mạc Đăng Dung đã
chạy vào Thanh Hóa, tìm người tôn thất nhà Lê để đưa lên ngôi, nhằm tạo
ra ngọn cờ chính trị cho mình trong cuộc chiến tranh lâu dài với họ Mạc.
Sử gọi đó là chiến tranh Lê – Mạc hay chiến tranh Nam – Bắc Triều. Cuối
thế kỉ XVI, Nam Triều giành được phần thắng và trở về với cố đô Thăng
Long, sử gọi đó là thời Lê Trung Hưng. Từ ngày trở về được với Thăng
Long, vua Lê dần dần mất hết quyền hành, chúa Trịnh càng ngày càng trở
nên chuyên quyền và độc đoán. Các vua Lê chỉ còn là những kẻ hữu danh
vô thực, thậm chí, chỉ tồn tại trong khuôn khổ cho phép của các chúa Trịnh
mà thôi. Sử gọi đó là thời Lê Mạt.
Cũng như ở các tập trước, ở tập 63 giai thoại thời Lê Sơ này, chúng tôi
cố gắng lập một bảng niên biểu giản lược, cốt để bạn đọc tiện theo dõi hoặc
tra cứu khi cần thiết. Bảng này kê đủ họ tên thật, cha sinh mẹ đẻ, thời gian
ở ngôi và tuổi thọ của từng vua. Tất cả ngày tháng ghi trong niên biểu này
đều là ngày tháng âm lịch. Riêng năm, ngoài việc kê tên theo can chi,
chúng tôi còn ghi chú ngay trong ngoặc đơn bên cạnh, thứ tự của năm tính
theo dương lịch.
01) Lê Thái Tổ (1428-1433)
Tên thật là Lê Lợi, sinh ngày 6 tháng 8 năm Ất Sửu (1385) tại Chủ Sơn,
Lôi Dương, Thanh Hóa. Cha là Lê Khoáng, sau được tôn phong là Tuyên
Tổ Phúc Hoàng đế. Mẹ là Trịnh Thị Ngọc Thương, sau được tôn phong là
Trinh Từ Ỷ Văn Hoàng thái hậu. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn
