30. Tên đại nghịch thần Đỗ Thích
Sách Đại Việt sử kí toàn thư (bản kỉ, quyển 1, từ tờ 5-b đến tờ 7-a) chép
rằng:
“Mùa đông, tháng mười (năm Kỉ Mão, 979), quan giữ chức Chi hậu nội
là Đỗ Thích giết chết Nhà vua (là Đinh Tiên Hoàng) ở trong cung.
(Đỗ Thích người làng Đại Đê, huyện Thiên Bản, nay thuộc huyện Vụ Bản,
tỉnh Nam Định). Trước đó, Đỗ Thích từng có lúc làm quan ở Đồng Quan
(nay thuộc Ninh Bình). Một hôm, nhân nằm chơi rồi ngủ lại trên cầu, Đỗ
Thích mơ thấy có vì tinh tú từ trên trời rơi xuống và hắn đã nuốt được. Đỗ
Thích lấy đó làm điềm tốt, bèn nẩy ra ý định giết Vua. Đến đây, thấy Nhà
vua dùng yến tiệc vừa xong, say rượu nằm ngủ ngay giữa sân cung đình,
(Đỗ) Thích bèn (lẻn vào) giết chết (Nhà vua), lại giết luôn cả Nam Việt
Vương (Đinh) Liễn. Bấy giờ, lệnh lùng bắt thủ phạm rất gấp, (Đỗ) Thích
phải trèo lên nằm trong máng nước ở trong cung suốt ba ngày liền, đói khát
lắm. Thế rồi trời đổ mưa, (Đỗ Thích) thò tay hứng nước mà uống, cung nữ
nhìn thấy nên đi báo. Định Quốc công là Nguyễn Bặc sai người bắt xuống
và đem đi chém đầu …”.
… “Trước kia, khi Vua còn hàn vi, thường ra sông Giao Thủy (ở Ninh
Bình) để đánh cá. Có lần kéo lưới, bắt được viên ngọc khuê to, nhưng lại lỡ
làm va vào mũi thuyền, khiến bị mẻ mất một góc. Đêm ấy, (Nhà vua) vào
ngủ nhờ ở chùa Giao Thủy, để viên ngọc ở dưới đáy giỏ cá. Đang khi Nhà
vua ngủ say, thấy giỏ cá có ánh sáng lạ phát ra, nhà sư của chùa (Giao
Thủy) bèn gọi Nhà vua dậy để hỏi cho ra duyên cớ. Nhà vua cứ tình thực
mà kể, lại còn lấy viên ngọc cho nhà sư xem. Xem xong, nhà sư than rằng:
-Ngày sau, anh sẽ phú quý không biết kể thế nào cho hết, nhưng tiếc là
phúc đức không được bền lâu.
Năm Thái Bình thứ năm (tức năm Giáp Tuất, 974) trong dân có truyền
tụng câu sấm rằng:
Đỗ Thích thí Đinh Đinh
Lê gia xuất thánh minh,
