Ngày mồng 3 tháng năm, hai vua Trần thắng trận ở phủ Trường Yên
(Ninh Bình) giết được rất nhiều quân giặc.
Quân Ta Thu Phục Được Thăng Long
Lúc này lục quân của Thoát Hoan đóng ở thành Thăng Long. Thủy quân
tụ tập tại bến Chương Dương (Xã Chương Dương, huyện Thượng Phúc tỉnh
Hà Đông). Cuộc bại trận của Toa Đô vẫn chưa đến tai Thoát Hoan và về
phần Toa Đô cũng không liên lạc gì của Đại bản doanh Mông Cổ.
Trần Quang Khải, Trần Quốc Tuấn và Phạm Ngũ Lã cùng Trần Thông,
Nguyễn Khả Lập và Nguyễn Truyền hợp quân các lộ từ Thanh Hóa vượt
biển vòng ra đánh thủy quân Mông Cổ ở đây. Thế quân ta hăng quá, địch
phải bỏ chạy. Quân ta đổ bộ đuổi quân Nguyên về tới thành Thăng Long
(tính đường đi thẳng từ Thường Tín tới Hà Nội là trên 20 cây số) trong lúc
này quân ta đã chia làm hai cánh: một đánh vào mặt trước, một đánh vào
mặt sau. Cuộc bố trí và hành binh được mau lẹ nhờ chỗ Chương Dương với
Thăng Long không xa nhau là bao nhiêu. Thoát Hoan thấy thủy quân của
mình thua, chạy tới liền đem quan bản bộ ra trợ chiến. Quân ta cnafg đánh
càng hăng, quân Nguyên phải bỏ thành vượt qua sông Nhị Hà chạy sang
đóng ở Kinh Bắc (Bắc Ninh). Việc khắc phục thành Thăng Long tức là việc
thắng trận Chương Dương đã xảy ra vào thượng tuần tháng 5 năm ấy. Hai
vua Trần trở về kinh đô ngày mồng 6 tháng sau (theo Hoàng Thúc Trâm
trong cuốn Trần Hưng Đạo).
Trần Quang Khải dẫn quân vào thành, mở tiệc khao thưởng quân sĩ rất
vui vẻ. Giữa tiệc rượu, Quang Khải cao hứng ngâm bài tứ nguyệt dưới đây:
Đoạt sáo Chương Dương độ
Cầm Hồ Hàm Tử quan
Thái bình nghi nỗ lực
