VIỆT SỬ TOÀN THƯ - Trang 327

dịch nôm ra như sau:

“Chương Nghiêu Văn Triết Thái Thượng Hoàng và vua thứ sau đời nhà

Trần, nước Hoàng Việt chịu mệnh trời nhất thống cõi trung hạ, trong đất
ngoài bể đâu cũng thần phục. Nước Ai Lao nhỏ mọn kia dám ngạch vương
hóa; cuối mùa thua năm Ất Hợi, vua thân dem sáu quân đi tuần cõi Tây, thế
tử nước Chiêm Thành, nước Chân Lạp, nước Tiêm La và tù trưởng các đạo
Quì, Cầm, Xa, Lạc, tù trưởng rợ Bồn Man mới phụ và các bộ Mán Thanh
Xa đều mang phương vật tranh nhau đón rước. Chỉ có tên nghịch Bổng cứ
giữ mê tối, sợ phải tội chưa lại chầu ngay. Cuối mùa đông vua đóng quân ở
cánh đồng Cự, thuộc châu Mật sai các tướng và quân rợ Mọi vào tận nước,
nghịch Bổng theo gió chạy trốn. Vua mới xuống chiếu lui quân. Bấy giờ là
ngày tháng chạp nhuận năm Ất Hợi niên hiệu Khai Hữu thứ 7, khắc vào
đá”.

Cứ như lời bia, việc dẹp giặc Lào bấy giờ có vẻ hống hách lắm, nhưng

sự thực đại quân chưa ra khỏi đất loạn, tình trạng lại rối ren như cũ. Còn nói
các thế tử Chân Lạp, Tiêm La,…qua chầu cũng chỉ do cách hành văn trang
trọng trong một bài bia ký mà thôi. Thuở đó ảnh hưởng của dân tộc chúng
ta chưa lan tới hai nước này.

Qua năm sau, Thượng Hoàng lại đem quân đi đánh giặc Lào vì giặc lại

sang cướp phá ở ấp Nam Nhung (thuộc huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ
An). Kinh Lược Sứ tỉnh Nghệ An Đoàn Nhữ Hài được cử làm đô đốc chư
quân có ý khinh thị quân giặc nên kém sự đề phòng. Quân của ông qua sông
Tiết La thuộc ấp Nam Nhung thì bị sương mù. Quân phục binh của giặc ùa
ra đánh ta trong ta bất ngờ; quan quân chạy xuống sông chết đuối rất nhiều.
Chủ tướng họ Đoàn cũng bị vùi xác dưới nước.

Xét ra từ vua Anh Tông đến Nhân Tông sau này tới Minh Tông, cứ năm

ba năm lại một lần, các vùng biên cảnh Tây Nam nước ta bị giặc Lào nhũng
nhiễu. Giặc Lào chỉ cướp phá các miền này và không dám đi xa hơn vì
không đủ lực lượng như Chiêm Thành, ngoài ra giặc biết rằng lìa khỏi miền

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.