xuyên, hay một sân khấu ngày đêm náo nhiệt. Nguyên khi đánh được giặc
Nguyên có bắt được một tên hát bội là Lý Nguyên Cát. Tên này được ở lại
nước ta làm trùm dạy múa hát. Từ đấy ta có nghề hát bội và nghề này chẳng
bao lâu lan tràn khắp nước ta. Các vương hầu công chúa phải đặt các vở
tuồng để giúp vui, vua quant hi nhau rượu chè be bét.Người nào uống nổi
trăm thăng được thưởng hai trật. Các nhà giàu ở Đình Bảng (Bắc Ninh) và
Nga Đình (Sơn Tây) được mời vào kinh dự cuộc đen đỏ. Có tiếng bạc tới
300 đồng vàng. Hơn nữa người ta còn xâm phạm vào quyền lợi kinh tế của
nhân dân. Các quan hầu của vua chúa chiếm cả bãi sông Tô Lịch là đất
giồng rau của dân nghèo. Nơi này từ đấy mang tên là phường Vườn Rau.
Cung nhân cũng làm quạt đem bán lấy lợi. Các quan chức cũng đổ xô
chiếm hết nguồn sống của đại chúng gây nên một tình thế xã hội rất eo hẹp
quẫn bách. Các hiền tài ngao ngán không ai chịu xuất đầu lộ diện.
Cái hậu quả của nền chính trị bại hoại này đã phát sinh ra nhiều mối
loạn trong nước: Ngô Bệ dấy loạn ở mạn Hải Dương, các đám giặc cỏ khác
cũng nổi lên ở nhiều nơi cướp phá dân chúng. Nạn đói kém, rối ren liên
miên năm này qua năm nọ, gần như một tình trạng thường xuyên báo hiệu
ngày tàn của một triều đại.
Nội tình quốc gia thê thảm đến thế thật là hết chỗ nói.
2 – Việc Giao Thiệp Với Nước Tàu
Trong giai đoạn này bên Trung Quốc nhà Nguyên cũng suy vong. Bọn
Trần Hữu Lượng, Trương Sĩ Thành, Chu Nguyên Chương khởi binh lật đổ
nhà Nguyên. Chu dấy nghiệp ở đất Từ Châu (tỉnh An Huy) cướp được
thành Kim Lăng và mười lăm năm sau nhà Nguyên bị dứt hẳn.
Năm Mậu Thân (1368) Chu Nguyên Chương tức Minh Thái Tổ thống
nhất thiên hạ Trung Quốc, dựng nên nhà Minh. Vì phải lo sửa sang và chỉnh
đốn nhiều việc nên Minh triều chưa kịp có một ý định thôn tính nước ta
ngoài chuyện phái sứ sang dụ. Lễ Bộ Thị Lang Đào Văn Đích được cử đi
