Ta nhận thấy rằng truyền thuyết trên đây dù sao cũng có phần nào sự
thật. Ngày nay căn cứ vào các tài liệu của các nhà khảo cổ và sử học, ta có
thể giải thích như sau để hiểu rõ tình trạng dân tộc ta dưới thời Thái cổ rõ
rệt hơn:
Vào thế kỷ 30 trước C.L. dân Hán tộc sống dọc sông Hoàng Hà. Tại Lưu
vực sông DƯơng tử thì có dân bản thổ: bên bờ sông phía Bắc có dân Miêu
và Man, bên bờ phía Nam vùng Động ĐÌnh và Phiên Dương có dân Việt
chúng ta ở rải rác đến núi Ngũ Lĩnh, các dân ở đây có trình độ xã hội canh
nông.
Một nhà quí tộc dạy dân nghề khai khẩn ruộng đất, sau dân nhớ ơn thờ
người ấy làm Thần Nông, Miêu, Man tuy không cùng chung chủng tộc
nhưng cùng ở dưới quyền một nhà quí tộc thuộc dòng dõi Thần Nông.
Người cháu ba đời của Thần Nông đi tuần thú về phương Nam đến Ngũ
Lĩnh gặp một nàng con gái đẹp như tiên, ăn ở cùng nhau xin được một đứa
con trai đặt tên là Lộc Tục. Sau vua phong cho con trưởng làm vua dân
Miêu và Man ở phía bắc sông Dương Tử và cho Lộc Tục làm vua dân Việt
ở phương Nam, nghĩa là đất Kinh và Dương lấy quốc hiệu là Xích Quỉ vào
khoảng thế kỷ thước XXIX trước C.L.
Bấy giờ là thời đại phong kiến. Xích Quỉ chia ra ba nước (theo Vũ Cống
trong Kinh Thư). Trong ba nước ấy, vùng Động Đình là một, vua Kinh
Dương Vương lấy con gái vua kế vùng Động Đình là Long Nữ được một
con trai tên là Sùng Lãm nối ngôi vua, xưng là Lạc Long Quân. Vua Lạc
Long cưới con gái vua một nước láng giềng đất Âu, nàng Âu Cơ đến đây ra
gặp [link=#_ftn1][1][/link]một thời kỳ khuyết sử. Sau này Hán tộc tràn
xuống phía Nam qua nước Sở thì nước Xích Quỉ có 100 nhà quí tộc đều
xưng là dòng dõi của vua Lạc Long và Âu Cơ. (Ở đây ta có thể loại bỏ việc
Âu Cơ đẻ ra trăm con do một bọc nở ra 100 trứng là hiện tượng không từng
thấy trong y học). Có lẽ trong dịp áp lực của Bắc phương, có người mưu trí
trong các nhà quí tộc đó đã nêu lên thuyết một trăm thị tộc cùng máu mủ,