địa, Hán tộc lâm vào thế biến thì các quan lại ở biên cương cũng thay lòng
đổi dạ.
Nhâm Ngao và Triệu Đà cát cứ bấy lâu ở Nam Hải nghe có loạn Trần
Thắng bên kia giải Nam Lĩnh liền nảy ý muốn lập riêng một triều đình miền
Nam và thôn tính Âu Lạc nữa. Quý Tỵ năm thứ 50 (năm thứ hai đời Tần
Nhị Thế) Nhâm Ngao khi gần chết đã khuyên Triệu Đà lợi dụng thời cơ
dựng nền tự chủ ở phương Nam. Chẳng bao lâu viên huyện lệnh Long
Xuyên (thuộc quận Nam Hải) đã nganh nhiên xưng vương, đổi hai quận
Quế Lâm và Nam Hải ra nước Nam Việt, chưa phỉ chí, Triệu Đà còn nhìn
sang Âu Lạc nữa.
Theo Việt Nam Sử Lược trang 29 có nói khi Tần mở cuộc Nam chinh
An Dương vương xin quy phục nhà Tần vì thế nên Âu Lạc bị đổi ra Tượng
Quận. Cuối trang này tác giả V.N.S.L. lại nói: “Năm thứ 50 đời vua An
Dương Vương Triệu Đà đem quân sang đánh Âu Lạc…”
Theo chỗ suy cứu của chúng tôi qua các cổ sử và cả các tài liệu do các
học giả hiện đại sưu tầm chẳng thấy chỗ nào nói An Dương Vương xin quy
nhà Tần hết. Và xem ngay V.N.S.L. ta cũng thấy điều không ổn, vì nếu An
Dương Vương đã qui phục nhà Tần thì Tượng Quân cũng như Quế lâm và
Nam Hải đã đặt dưới quyền của bọn Nhâm Ngao, Triệu Đà rồi, đâu còn
phải sau này cất quân đi đánh nữa. Phải chăng đây là một sự mâu thuẫn của
V.N.S.L.?
Hay đây chỉ là một sự thần phục về tinh thần chăng?
Cũng không, vì chẳng sách nào nói như vậy. Tóm lại, ta chỉ có thể tin
như trên đây sau cuộc chinh phục của nhà Tần, ảnh hưởng của Tần chưa ra
khỏi đất Quế Lâm và Nam Hải. Vì vậy khi Triệu Đà dựng xong nước Nam
Việt mới lo kiêm tính cả Âu Lạc.
