Trước khi xưng vương, Triệu Đà truyền hịch đi các cửa ải Hoàng phố,
Dương Sơn, Hoàng Hác nói rằng cuộc biến loạn đang xảy khắp nơi, triều
đình xa biên cương, hai quận Quế Lâm và Nam Hải cần phải tự chủ để đối
phó với tình thế. Các quận huyện đều hưởng ứng. Đà liền cho giết hết các
quan lại của nhà Tần đã đặt ra và đưa tay chân của mình lên sau đó đem
quân đi đánh Âu Lạc.
Cuộc chinh phục Âu Lạc đến nay chưa có gì rõ rệt trong các sử sách. Có
thuyết nói rằng buổi đầu Triệu Đà đánh Âu Lạc bị thất bại sau xin kết làm
thân gia với An Dương Vương. Rồi sau này nhân An Dương Vương chểnh
mảng việc nước. Triệu Đà đem quân đánh úp. Âu Lạc mât, và do cuộc diệt
vong của Âu Lạc mới nảy ra một thiên tình sử đầy máu và nước mắt giữa
Trọng Thủy, con trai Triệu Đà, và Mỵ Châu, con gái An Dương Vương.
Dù sao ta đã thấy về thực tế An Dương Vương mất nước. Theo Tư Mã
Thiên “Triệu Đà đem binh uy hiếp biên thùy và lấy của cải dụ dỗ hai xứ
Mân Việt và Tây Âu Lạc nên sai khiến được họ. “Việc này xảy ra vào năm
thứ 9 đời Hán Cao Đế.
2 – Chính trị của Triệu Đà trên đất Giao Chỉ
Sauk hi chinh phục được Âu Lạc, Triệu Đà không áp dụng chế độ
phương Bắc, ý giả cho rằng dân Âu Lạc vốn khó cai trị hơn dân Nam việt
(tại Quảng Đông và Quảng Tây). Đà chỉ chia Âu Lạc ra thành hai quận
Giao Chỉ và Cửu Chân. Có lẽ quận Giao Chỉ gồm hết địa phận Bắc việt và
một phần đất phía Nam tỉnh Quảng Tây nữa. ở mỗi quận, Đà đặt một quan
Điển Sứ để coi việc chính trị, hành chính, một quan tả tưởng coi việc quân
sự, còn các quý tộc bản xứ vẫn giữ được thái ấp và trị dân như cũ. Con cháu
của Thục Phán ở đất Tây Vu, trung tâm điểm Loa thành vẫn được xưng
vương (Tây Vu vương) và được biệt đãi hơn cả. Chế độ Triệu thuộc xét như
vậy không có gì quá khắt khe và không thay đổi đời sống của dân tộc Lạc
Việt là bao nhiêu về các phương diện. Chúng tôi nói như vậy không phải là
vì căn cứ vào chỗ Triệu Đà đóng kinh đô ở Phiên Ngung (Quảng Tây) và