thước. Trong 20 phút đồng hồ ngồi trên ghế bạn thấy hàng
nghìn hàng triệu phong cảnh khác nhau, tất cả những cái kỳ quan
của thế giới ngày mai, những đồng ruộng khổng lồ, những hoa
màu tươi tốt, sông Mississippi, sông Gang, sa mạc châu Phi, những
dải núi Pyrénés và Rocheuses, những cầu cống xếp đặt không thứ
tự trong như những nhánh nhỏ của một con sông khổng lồ. Xe cộ đi
lại như trong một giấc mơ quái dị, bao nhiêu xe cộ đi lại dập dìu như
những hồng huyết cầu trong một thân thể khổng lồ.
Văn minh thế giới cho vào trong hộp cả
Đáng chú ý nhất trong hội chợ quốc tế còn là cái hội "ống thời
gian" (la capsule du temps) nữa. Chính vào giữa hôm khánh thành
hội chợ, M. Whalen đứng đầu ban tổ chức dự một cái lễ cực kỳ lạ mà
từ thượng cổ có lẽ chưa ai nghĩ tới. Đó là việc chôn ở chính giữa hội
chợ quốc tế 1939 một cái ống hình thoi trong đựng tất cả cái toát
yếu của nền văn minh hoàn cầu hiện nay do mấy vị bác học ghi
lại, trong số đó có Einstein, Thomas Mann và giáo sư Milikom. Cái
ống thời gian này ban tổ chức hội chợ quốc tế làm bằng kính pyre
không vỡ được, để mấy mươi đời cũng không giập nát, dài 2 thước
30, rộng 20 phân, cân nặng 363 cân; cái ống này đựng giấy má
gồm tất cả 10.000.000 chữ; hội chợ quốc tế có ý muốn để lại
cho con cháu về sau, dặn rằng chỉ đến năm 6938 người ta mới có
quyền lấy lên mà xem thôi. Những người xem những di chú trong
cái ống này sẽ biết tất cả cái tinh hoa, cái văn minh của thế giới từ
năm 4000 trước Thiên Chúa giáng sinh đến bây giờ có những gì.
Ngoài ra ống thời gian đó lại còn ghi lại những phát minh sáng kiến
hiện kim: ban tổ chức không quên nhét vào đó một cuốn phim
chiếu bóng dài 325 thước có giá trị ngang 100 cuốn sách. Thêm vào
đó lại có những hạt thóc hạt lúa để làm mẫu nghề nông bây giờ, một
cái mũ đàn bà kiểu mới. Nếu nói dại mà chiến tranh thế giới nay
mai đây sẽ tàn phá hết thì cháu chắt chúng ta cũng không sợ không
