Chép lại câu chuyện trên này ta rùng mình mà nghĩ lại chuyện cái
lưỡi của Ésope mà càng thấy là đúng quá.
Lắm khi cái lưỡi người ta nói nên những câu nói rất hay, nhưng
lắm khi nó lại cũng nói nên những câu rất dở, làm mất cả nhân
cách người ta đi nữa.
Tôi sẽ không nhắc lại những cái lưỡi dài đi phao ngôn những
chuyện làm tan cửa nát nhà hay đặt điều để gây sự rối ren trong
nước, bởi vì ai ai cũng đã biết những cái lưỡi ấy rồi. Tôi chỉ thuật
cho các ngài nghe một câu chuyện mà chủ động là cái lưỡi, – cái lưỡi
nói láo, – suýt xảy ra một vụ đổ máu ở rạp hát Hiệp Thành mới đây.
Mới đây, có hai người đàn ông đến rạp hát Hiệp Thành để vào
xem hát nhưng không chịu lấy vé nên người soát vé không cho vào.
(Kiểm duyệt bỏ)
M. Phạm Hữu Tương soát vé không thể làm sao được vì nhà hát
không có lệ cho những người vào xem "trạc" nên nhất định mời hai
người kia ra. Đã không lấy thế làm ngượng người [...] lại xông lại
đánh M. Tương và cửa rạp Hiệp Thành suýt nữa thì diễn thêm một vở
kịch "Thù và Máu".
Tôi không hiểu hai ông này là hạng người gì trong xã hội, nhưng cứ
xem cử chỉ thì có lẽ họ chưa được đọc câu chuyện vui này ở trong một
cuốn danh nhân dật sử của một người Pháp viết:
Cũng ở trước cửa một rạp hát. Nhưng là một rạp hát ở Pháp vào
khoảng thế kỷ thứ XIX. Hôm đó có diễn một vở kịch rất hay,
nhiều người đến xem lắm. Đã đành là những người ấy phải có
tiền, nhưng không phải là không có người không xu mà lại muốn
vào xem trạc, như hai ông nọ muốn vào xem trạc ở rạp Hiệp Thành
đêm hôm nọ.
