một công việc tương tự. Khoản lương hữu vẫn còn đó, ông ta không phải
trả cho ai và có thể tham ô con số dư.
Anh ta gật đầu vẻ tâm đắc:
- Đó là kiểu tham ô theo ê kíp, thưa bác sĩ. Tình trạng đó diễn ra khắp nơi.
Có tới hơi chín trăm nghìn quỹ lương hưu doanh nghiệp trên khắp nước
Mỹ. Hai nghìn tỷ đô la được giữ lại cho tám mươi triệu công nhân. Khi các
khoản được giữ lại này lên tới hàng tỷ đô la thì các doanh nghiệp kiến nghị
với Quốc hội nới lỏng việc sử dụng các khoản dư thừa. Khoản tiền này
được coi là tài sản của doanh nghiệp chứ không phải là tài sản của công
nhân. Chỉ tính riêng năm ngoái, sáu mươi doanh nghiệp lớn nhất ở Mỹ có
tới sáu mươi tỷ đô la tiền dư. Một số doanh nghiệp mua bảo hiểm để có thể
giữ phần chính. Đó là một trong những động cơ thúc đẩy các cuộc chuyển
nhượng, sáp nhập và vấn đề lương hưu là mục tiêu đầu tiên các tay đầu cơ
để ý khi tham gia bất kỳ phi vụ làm ăn nào. Họ giải tán các công ty, sử
dụng khoản dư thừa để mua công ty khác và lại giải tán, cứ như vậy...
Người dân thì mất việc, thật khốn nạn.
- Làm giàu bằng công sức và tiền của của người khác.
- Mà không cần phải làm ra hàng hoá hay dịch vụ gì cả. Hơn nữa, khi anh
là ông chủ của cái gì đó, anh rất dễ điều chỉnh các quy định. Các khoản
lương hưu tăng vọt, đưa các khoản vay cá nhân ra khỏi quỹ, dành các hợp
đồng quản lý cho những kẻ cùng phe với mình và hưởng lợi khi những
người này vẽ ra các khoản chi phí quản lý béo bở - đó là kiểu tội phạm có
tổ chức. Ở Alaska, chúng tôi đã chứng kiến một trường hợp những tay cơ
hội kiểu này giải tán quỹ công đoàn và công nhân mất cả chì lẫn chài. Các
công ty cũng thay đổi quy định giữa cuộc chơi bằng việc chuyển qua các
chương trình đóng góp xác định. Thay vì trả lương hàng tháng, người nghỉ
hưu hưởng một khoản được tính toán trên cơ sở tuổi thọ trung bình của họ
và công ty mua lại khoản này theo tính toán của mình. Cho đến nay kiểu
làm ăn này là hợp pháp nhưng nó làm mất ý nghĩa của việc trả lương hưu -
đó là đảm bảo an sinh xã hội lúc tuổi già cho người lao động. Người lao
động thì không hề biết tính toán đầu tư như thế nào. Chỉ có khoảng năm
phần trăm số này biết cách đầu tư trở lại. Cách trả lương theo kiểu này còn