người ác và không đáng tin cậy. Người ta nghi rằng chúa vừa mới đánh
thuốc độc em ruột chúa. Dân sự sợ chúa lắm.
Ngày 11 tháng Sáu. - Chúa Trịnh nhờ mấy người... làm môi giới để lấy
ba hòm bạc; chúa dọa sẽ bắt giam... nếu chúa không lấy được bạc. Muốn
chiều lòng chúa, họ gom góp được nghìn lạng và các quan cai bộ cũng
thêm được nghìn lạng nữa, còn thiếu bao nhiêu thì họ yêu cầu ông
Hartsinck góp vào. Thoạt tiên, chúng tôi không chịu và nhắc lại sự thiệt
thòi. Chúa đã lấy mất 20 hòm bạc và trả bằng tơ xấu, giá đắt lòi con ngươi;
hai ông cai bộ cũng lấy 10 hòm bạc và cũng trả tơ xấu. Tàu đến 40 hòm bạc
thì đã mất 30 hòm rồi, phải để dành 10 hòm cuối mà mua tơ của dân sự
chớ. Vả chăng, chúa vẫn còn nợ chúng tôi và chúng tôi không hy vọng lấy
lại chỗ tiền thiếu ấy mà không khỏi bị thắt nghẹt. Điều đình mãi, chúng tôi
phải để chúa vay số bạc, lãi 2 phân một tháng gốc và lãi sang năm sẽ giả,
khi chúng tôi trở lại Đàng Ngoài. Chúng tôi đã tính phác rằng dùng tiền
như thế sẽ được lãi 50, 60 phân nếu sang năm chúa trả chúng tôi cứ 20
fackaer là một hòm bạc. Nhưng chúng tôi ngờ vực sự thành thực của mấy
người... lắm.
Ngày 12 tháng Sáu. - Chúng tôi viết thư cho ông thuyền trưởng bảo ông
gửi 1.200 lạng bạc.
Ngày 13 tháng Sáu. - ... Chúng tôi cố vận động để được yết kiến chúa
hoặc các ông cai bộ. Nhưng không ăn thua. Một quan cai bộ trẻ đến thăm
chúng tôi; chúng tôi bằng lòng giao cho ông hai hòm bạc và cho trả cứ 1
fackaer bạc là 20 fackaer tơ. Ông ta hứa với chúng tôi nhiêu điều lắm: năm
nay chỉ có tơ xấu, nhưng sang năm tơ sẽ tốt hơn. Ông ta cho chúng tôi xem
lệnh kỳ và ấn tín của vua. Ông phàn nàn về sự thất tín của... những người
trung gian cần thiết trong sự giao dịch với dân sự. Ồng khuyên sang năm
chúng tôi nên đem thông ngôn ở Đàng Trong ra hoặc nơi khác đến.
Ngày 13-28 tháng Sáu. - Hàng khuân hết lên thuyền lớn rồi. Chúng tôi
giao thêm một hòm bạc cho Chúa.
