là chính linh hồn tươi sáng hân hoan. Niềm hân hoan ích kỷ của những thân
xác và những linh hồn như thế tự gọi mình là “đức hạnh”.
Vì nói về thiện và ác, lòng hân hoan ích kỷ ấy cư ngụ nơi chính tự thân
mình, như giữa lòng một khu rừng thiêng; bằng những tên gọi ban cho
hạnh phúc của mình, nó loại trừ xa mình tất cả những gì đáng khinh bỉ.
Nó loại trừ xa mình tất cả những gì hèn nhát; nó bảo rằng: cái gì hèn nhát
là xấu xa! Nó thấy đáng khinh bỉ con người ưu tư cứ không ngừng thở dài
than vãn, nhưng lại thu nhặt ngay cả những lợi lộc nhỏ bé nhất.
Nó cũng khinh bỉ mọi trí huệ đáng thương hại: bởi vì, thật thế, cũng có thứ
trí huệ nở hoa trong bóng tối; một thứ trí huệ của đêm tối cứ luôn luôn than
thở: “Mọi sự đều vô bổ!”
Nó không đếm xỉa đến lòng nghi ngờ đầy sợ hãi cùng tất cả những kẻ nào
muốn nghe những bài giảng đạo thay vì những cái nhìn và những nắm tay:
- và nó cũng chẳng đếm xỉa đến trí huệ quá hồ nghi nữa, - vì đấy là cách xử
sự của những linh hồn hèn nhát.
Nó thấy kẻ khúm núm xiểm nịnh còn thấp hèn hơn nữa, con chó nằm phủ
phục xuống ngay lập tức, kẻ quá sức khiêm cung; và cũng có trí huệ khiêm
cung, bò lết, kính tín và khúm núm.
Nhưng nó thù ghét đến kinh tởm kẻ nào chẳng hề muốn tự bảo vệ mình, kẻ
nào nuốt ực những nước bọt nọc độc và những cái nhìn hung ác, kẻ kiên
nhẫn quá nhẫn nhục, kẻ chịu đựng tất cả mọi sự và bằng lòng tất cả mọi sự;
vì đấy chính là lề thói của bọn bồi phòng.
Giả sử kẻ nào nô lệ trước những thần linh và những cú đá của thần linh hay
trước con người và những ý kiến ngu xuẩn của con người, thì lòng ích kỷ
ngất ngây hạnh phúc ấy liền nhổ nước bọt vào mặt tất cả sự nô lệ đó.
Xấu ác: - đấy là tiếng nói dùng để gọi tất cả những gì khom mình nô lệ, đôi
mắt nhấp nháy khuất phục, quả tim bị giày vò cắn rứt, và cái lối ôm hôn giả
ngụy nhu thuận, với cặp môi rộng hèn hạ.
Và trí huệ giả mạo: đấy là tiếng nó dùng để gọi những trò chơi chữ của bọn
bồi phòng, bọn già cả và những kẻ đã kiệt lực; nhất là tất cả những sáng chế
điên khùng phi lý của đám linh mục.
Thế nhưng, bọn hiền triết giả mạo, tất cả đám linh mục, những kẻ chán