Cơn động đất vén mở cho thấy những suối nguồn mới. Trong tai kiếp của
những dân tộc thời cổ, những suối nguồn mới đã trào vọt ra chan chứa.
Và kẻ nào kêu thét lên: “Nhìn xem, đây là một suối nước cho nhiều kẻ chết
khát, một ý chí cho nhiều khí cụ”: - thì chung quanh kẻ đó đã tụ tập một
dân tộc, nghĩa là một đám người muốn lao mình vào một cuộc thử nghiệm.
Kẻ biết chỉ huy ban lệnh là kẻ phải vâng phục - đấy là điều mà người ta cố
gắng thử nghiệm. Hỡi ôi! Với cái giá phải trả bằng biết bao tìm kiếm lâu
dài, thử nghiệm, sai lầm thất bại, cùng những mưu định mới!
Xã hội loài người là một mưu định thí nghiệm, một sự tìm kiếm trường kỳ,
đấy là điều ta giảng dạy cho các ngươi: xã hội ấy tìm kiếm kẻ ban lệnh
chỉ huy!
Hỡi các anh em! Một mưu định thí nghiệm chứ không phải là một “khế
ước”! Hãy đập vỡ, đập vỡ tan tành cho ta chữ đó, chữ của những tâm hồn
hèn nhát và những kẻ nửa vời!
26
Hỡi các anh em! Đâu là mối nguy hiểm lớn lao nhất, đe dọa toàn thể tương
lai con người? Há chẳng phải là nơi những người thiện hảo cùng những kẻ
công chính sao?
Nơi những kẻ nói năng cảm nghĩ như thế này trong tâm hồn họ: “Chúng ta
đã biết rõ cái gì là thiện hảo và công chính, chúng ta cũng đã sở đắc được
nó; khốn cho những kẻ nào còn muốn tìm kiếm nơi đây!”
Dẫu tội ác những kẻ hung ác gây ra có khủng khiếp đến mức nào đi nữa, thì
tội ác do bọn người thiện hảo gây ra vẫn là tội ác tai hại kinh khiếp nhất
trong các tội ác!
Dẫu tội ác mà những kẻ bỉ báng thế giới gây ra có trầm trọng đến mức nào
chăng nữa, tội ác gây ra do bọn người thiện hảo vẫn là tội ác tai hại khủng
khiếp nhất trong các tội ác!
Hỡi các anh em! Một ngày kia, có kẻ nào đó đã nhìn sâu vào tận đáy tâm
hồn của bọn người thiện hảo và công chính, và đã bảo: “Đây là những tên
pha-ri-siên, những tên giả đạo đức”. Nhưng người ta chẳng hiểu ý chỉ của y
