Friedrich Nietzsche
Zarathustra đã nói như thế
Trần Xuân Kiêm dịch và giới thiệu
- 47 -
VỀ ẢO TƯỢNG VÀ ẨN NGỮ
Trong đám thủy thủ, khi biết rằng Zarathustra đang có mặt trên tàu - bởi vì
cùng xuống tàu với hắn, có một người dân quần đảo Vĩnh Phúc - thì thiên
hạ tò mò chờ đợi nôn nao. Song Zarathustra im lặng suốt hai ngày liền,
lạnh lùng câm nín trong nỗi u sầu, chẳng hề đáp trả những cái nhìn và
những câu chất vấn. Tuy nhiên, vào buổi chiều ngày thứ hai, Zarathustra lại
khai mở thính quan, lắng nghe tuy vẫn còn im lìm câm nín: bởi vì trên con
tàu nọ từ chốn viễn phương đi đến và còn muốn lướt sóng xa vời hơn nữa,
người ta có thể nghe được nhiều sự việc dị kỳ nguy hiểm. Mà Zarathustra
lại là bạn thân của tất cả những kẻ lữ hành phiêu bạt, những người thích
sống giữa lòng nguy hiểm. Và ô kìa! Vì mải lắng tai nghe, sau cùng miệng
lưỡi của hắn đã nhích động và khối băng giá trong lòng hắn tan đi - hắn
khởi sự nói như thế này:
“Với các bạn, là những kẻ kiếm tìm gan góc, những nhà thám hiểm, và tất
cả những kẻ băng vượt những trùng khơi dữ dội dưới những cánh buồm
phồng căng giảo hoạt.
Với các bạn, là những kẻ mê đắm ẩn ngữ, ngây ngất ánh sáng nhạt mờ
phiêu lãng, những kẻ để tâm hồn mình bị cuốn hút về những tiếng sáo vi vu
trong mọi làn nước xoáy phỉnh lừa:
- Bởi vì các bạn không muốn sờ soạng sợi dây dẫn đạo bằng bàn tay e dè sợ
sệt; và bất cứ nơi nào các bạn có thể ước đoán tiên tri, các bạn đều ghét
phải đưa ra kết luận.
Riêng với các bạn mà thôi, ta xin kể lại ẩn ngữ mà ta đã nhìn thấy, ảo tượng
của con người cô độc khôn cùng.
Vừa mới đây, ta ưu sầu bước đi trong ánh hoàng hôn nhợt nhạt, khuôn mặt
tối tăm khốc liệt, đôi môi mím chặt. Hơn một mặt trời đã tắt lịm với ta.
Một nẻo đường nhất mực đi lên, đi lên mãi xuyên qua những mô đá lô nhô,
