Phụ lục
Chủ với làm thuê và cách thợ săn quản lý bầy chó
Một cách miêu tả khác giữa người làm chủ và kẻ làm thuê là cách “thợ
săn quản lý bầy chó”. Các bạn sẽ thấy, quan hệ ông chủ và người làm thuê
không khác là bao.
1. Một chú chó săn chạy khắp cánh đồng dưới chân núi mà không bắt
được con thỏ nào.
Người chăn dê thấy thế cười, trêu chú chó:
- Chú thật bất tài. Con thỏ nhỏ hơn chú bao nhiêu mà còn chạy nhanh
hơn. Chó săn đáp:
- Ông không biết mục đích chạy của bọn tôi hoàn toàn khác nhau! Tôi
chạy chỉ vì miếng ăn, còn thỏ chạy vì tính mạng!
Thợ săn nghe cuộc trò chuyện của người chăn dê và chú chó, nghĩ
bụng: “Con chó này nói đúng. Nếu ta muốn có nhiều thỏ hơn thì phải nghĩ
cách khác”. Một ý nghĩ lóe lên trong đầu thợ săn. Đó là tia lửa đầu tiên của
khoa học quản lý.
2. Thế là thợ săn ra chợ mua thêm mấy con chó săn khác. Sau đó, ông
ta ra chính sách mới: Hễ con nào bắt được đủ số thỏ sẽ được “trả lương”
bằng mấy chiếc xươ ng. Không bắt được thỏ thì không có ăn.
Chiêu mới quả cao tay. Bầy chó tranh nhau săn bắt, đem rất nhiều thỏ
về, bởi chẳng con nào muốn thấy chó khác gặm xương, trong khi mình hóp
bụng trương mắt ếch.
3. Được một thời gian, lại có vấn đề xuất hiện. Bầy chó nhận ra: thỏ
lớn khó bắt hơn thỏ bé, vậy mà bắt được bất kể thỏ lớn hay thỏ bé thì đều
nhận trả công như nhau. Lúc đầu chỉ có một vài con giỏi nhận xét mới
chuyên bắt thỏ nhỏ, sau cả đàn đều làm theo.
Thợ săn hỏi:
- Gần đây thỏ bọn bay bắt được càng ngày càng nhỏ, vì sao vậy?
Bầy chó trả lời:
