Đứng trước vụ án do cơ sở báo cáo lên đề nghị cấp trên xử lý, Đào
Phúc Lộc hết sức phân vân. Trước những chứng cứ, chứng lý chưa rõ ràng,
chưa có sức thuyết phục, trong thâm tâm, Đào Phúc Lộc không tin 34 đồng
chí mình là gián điệp. Yêu cầu của Bộ Tư lệnh là phải xử lý ngay, nếu
không làm ngay thì không chấp hành mệnh lệnh của cấp trên, nếu xử lý vội
sợ rằng sẽ có nhiều oan ức. Sau nhiều đêm suy nghĩ, anh quyết định báo
cáo với Bộ Tư lệnh xin được chịu trách nhiệm về vụ án này và xin gia hạn
thêm. Để làm rõ vụ án, anh đã rút đồng chí Sáu Ninh (Phó ban tình báo
Khu VIII) về để trực tiếp điều tra lại vụ án. Về mặt nghiệp vụ đã vô cùng
nặng nề, lại điều tra chính các đồng chí ngày đêm đồng cam cộng khổ với
mình trên một chiến tuyến, áp lực tinh thần ấy quá lớn. Phải mất tới 6, 7
tháng trời điều tra từng hồ sơ, thẩm vấn và minh xét từng người trong điều
kiện giặc ruồng bố liên miên và bằng mọi giá phải bảo vệ được tính mạng
cho 34 người, cuối cùng Sáu Ninh đã có bản kết luận. Đào Phúc Lộc đã
không kìm nén được sự xúc động. Anh nói với Sáu Ninh: "Cậu đã làm
được điều mình suy nghĩ và mong đợi. Các anh em đồng chí của mình
không có ai làm gián điệp tay sai cho giặc cả mà chỉ là do hiểu lầm". Ngay
lập tức, Đào Phúc Lộc báo cáo lên cấp trên. Chưa hết hoài nghi, phân liên
khu ủy quyết định tiến hành một cuộc họp. Nhờ sự kiên định lập trường của
anh ngay trong cuộc họp về "vụ án gián điệp" miền Đông ấy, 34 người
được trắng án. Các đồng chí này sau được điều động đi tập kết và đều có
những đóng góp và vị trí xứng đáng trong tổ chức Đảng. Nếu không có một
người thủ trưởng thông minh, can trường, sáng suốt và có tấm lòng nhân
hậu, dám chịu trách nhiệm trước ngành, trước sinh mệnh chính trị của đồng
chí, đồng đội mình, chắc sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường.
Thời gian bị quản thúc ở Móng Cái, trong số những thanh niên tiến bộ
yêu nước do Đào Phúc Lộc tập hợp có một thiếu nữ đã để lại trong ông
nhiều ấn tượng nhất. Đó là Hoàng Minh Phụng, con gái của một vị quan
trong phủ nổi tiếng giàu có và thế lực. Phụng thường trốn gia đình lén đi
theo nhóm thanh niên tham gia Việt Minh, cô rất nhiệt tình đi quyên góp
tiền bạc, gạo thóc, thực phẩm để cứu đói cho những người nghèo. Bản thân
